Namangan muhandislik qurilish instituti sanoatni axborotlashtirish fakulteti axborot tizimlari va texnologiyalari

3.HOSILAVIY BIRLIKLARNING TIZIMIDA QANDAY QOIDALARGA AMAL QILINADI?
Birlik belgilarini yozish qoidalari Birlik belgilari rim turida bosilgan; belgi qo'yilganidan keyin qisqartma belgisi sifatida nuqta qo'yilmaydi. Muallifning familiyasiga asoslangan birlik katta (katta) harflar bilan yoziladi. Belgilanishlar bo'shliq bilan ajratilgan miqdorlarning son qiymatlari orqasida joylashtirilgan; chiziq uzilishiga yo'l qo'yilmaydi. Istisnolar - bu chiziq oldida belgi ko'rinishidagi belgilar, ularning oldida bo'sh joy yo'q. Misollar: 10 m / s, 15. Agar raqamli qiymati egri chiziqli kasr bo'lsa, u qavs ichiga olinadi, masalan: (1/60) s-1. Maksimal og'ish bilan miqdorda qiymatlar o'tganda, ular qavs ichiga olinadi yoki jihoz ko'rsatish miqdori raqamli qiymati ortida va uning maksimal burilish ortida bayrok:. (100,0 0,1) kg, 50 g 1 g Bu mahsulotga kiritilgan birliklarning belgilari markaz chizig'i (N m, Pa s) bilan nuqta bilan ajratilgan, bu maqsad uchun "x" belgisidan foydalanishga yo'l qo'yilmaydi. Yozma matnlarda, agar bu tushunmovchilikni keltirib chiqara olmasa, nuqta ko'tarmaslik yoki belgilarni bo'shliqlar bilan ajratish mumkin. Belgilanishlarda bo'linish belgisi sifatida siz gorizontal chiziqni yoki oldinga chiziqni ishlatishingiz mumkin (faqat bittasi). Slashdan foydalanganda, agar maxrajda birliklar ko'paytmasi bo'lsa, u qavs ichida yoziladi. Misol: W / (m K). Quvvat darajasiga ko'tarilgan (ijobiy va salbiy) birliklarning belgilashlari mahsuloti ko'rinishida birliklarning belgilaridan foydalanishga ruxsat beriladi: W m-2 K-1, A m2. Salbiy ko'rsatkichlardan foydalanilganda gorizontal yoki oldinga chiziq (bo'linish belgisi) ga yo'l qo'yilmaydi. Masalan, harf belgilariga ega bo'lgan maxsus belgilar birikmalaridan foydalanishga ruxsat beriladi. Belgilanishlarni va birliklarning to'liq nomlarini birlashtirishga yo'l qo'yilmaydi.
“Metrologiya to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini amalga oshirishni davom ettirish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1.“Metrologiya to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 5-moddasiga muvofiq:O‘zbekiston Respublikasida Xalqaro o‘lchamlar tizimi (SI)ning o‘lcham birliklarini belgilangan tartibda qo‘llashga yo‘l qo‘yilishi;o‘lcham birliklarining nomi, belgisi, ularni yozish va qo‘llash qoidalari “O‘zstandart” agentligining taqdimnomasiga binoan O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanishi;O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan Xalqaro o‘lchamlar tizimiga kiritilmagan o‘lchamlarni qo‘llashga yo‘l qo‘yilishi mumkinligi; tashqi savdo faoliyatini amalga oshirish chog‘ida kontrakt shartlariga muvofiq o‘lchamlarning boshqa birliklari ham ishlatilishi mumkinligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
2. Quyidagilar: O‘zbekiston Respublikasida qo‘llashga ruxsat berilgan, Xalqaro o‘lchamlar tizimi (SI)ning o‘lcham birliklari nomi va belgilanishi 1-ilovaga muvofiq;
O‘zbekiston Respublikasida qo‘llashga ruxsat berilgan Xalqaro o‘lchamlar tizimiga kiritilmagan o‘lcham birliklari, ularning nomi va belgilanishi 2-ilovaga muvofiq;
O‘lcham birliklarini yozish va qo‘llash qoidalari 3-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
3. Belgilab qo‘yilsinki:
texnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlarda, ilmiy-texnik va boshqa nashrlarda, shu jumladan, ommaviy axborot vositalarida e’lon qilishda, o‘quv, o‘quv-metodik va turli ma’lumotlar beradigan yordamchi adabiyotlarda ushbu qaror bilan tasdiqlangan o‘lcham birliklari, ularning nomi va belgilanishi qo‘llaniladi;
O‘zbekiston Respublikasida qo‘llashga ruxsat berilgan Xalqaro o‘lchamlar tizimiga kiritilmagan o‘lcham birliklari faqat o‘lchamning son qiymatini Xalqaro o‘lchamlar tizimi (SI)ning o‘lcham birliklarida ifodalash imkoni bo‘lmagan yoki maqsadga muvofiq bo‘lmagan hollarda qo‘llanadi.