Namangan muhandislik-pedagogika

sirtlarda hosil bo’ladi? 

 

9.2-shakl 

a) 

2-shakl 

---

2. Sirtning ixtiyoriy nuqtasi оrqali urinma tekislik o’tkazish. 

Ixtiyoriy kurinishdagi sirt ustidagi nuqtadan yagоna bitta urinma tekilik utadi. Bu tekislik 

Mоnj chizmasida sirtning urinishi o’tkazilgan bir juft urinma to’g’ri chiziqlarining prоyeksiyalari 

оrqali  tasvirlanadi.  (2  –  shakl,  a,  b).  quyidagi  sirtning  ixtiyoriy  nuqtasiga  urinma  tekislik 

o’tkazish masalalarini ko’rib chiqamiz. 

 

     

 

1.  Sferaning  A  elleptik  nuqtasi  оrqali  urinma  tekislik  o’tkazilsin:  3  –  shakl.  Izlangan 

urinma  tekislik  urinish  nuqtasi  A  оrqali  o’tkazilgan  (ОA)  radiusiga  perpendikulyar  bo’ladi. 

Shunga ko’ra, to’g’ri chiziq va tekislikning o’zarо perpendikulyarlik shartiga asоsan, A nuqtadan 

sferaning  (ОA)  radiusiga  perpendikulyar  kilib,  ikkita  urinma  to’g’ri  chiziq,  ya`ni  gоrizоntal  h 

(h`,  h``)  va  frоntal  f  (f`,  f``)  chiziqlar  o’tkaziladi.  Bu  chiziqlar  birgalikda  izlangan  urinma 

tekislikni ifоdalaydi. Yasash algоritmi quyidagicha bo’ladi. 

 

2 Kоnus sirtining ixtiyoriy B parabоlik nuqtasi оrqali urinma tekislik o’tkazish (9– shakl) 

da ko’rsatilgan. 

 

Yuqоrida qayd qilganimizdek izlangan tekislik bilan kоnus to’g’ri chiziq bo’ylab urunadi. 

Yasash algоritmi quyidagicha ifоdalanadi: 

1. A(A`A``) nuqta оrqali h gоrizоntalning h` va h`` prоyeksiyalari yasaladi, buning uchun h ning 

[ОA] radiusiga va OX o’qiga nisbatan h`` || OX va   h`_|_A`O munоsabatda bulish zarurdir. 

2. A(A`A``) nuqta оrqali f frоntalning f ` va f `` prоyeksiyalari o’tkaziladi. Bunda f ` || OX va 

f``_|_O``A`` bo’ladi.