Namangan davlat universiteti tibbiy bilim asoslari kafedrasi tibbiy bilim asoslari fanidan amaliy

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Kislota yoki ishqor ichib qo’yilganda bemorda qanday klinik belgilar paydo bo’ladi?
   

2. 
   Kislota yoki ishqordan zaharlangan birinchi tibbiy yordam qanday ko’rsatiladi?
   

DORI MODDALARIDAN ZAHARLANISH


Nazariy tushuncha. Dori moddalardan zaharlanish ko’pincha bolalarda, doridan duch kelgan joyda e’tiborsiz foydalanadigan, bolalar bemalol oladigan joylardan saqlaydigan oilalarda dori dozasi tasodifan oshib ketganda suiqasd (o’z-o’zini o’ldirish) ko’rinishda va narkomaniya uchraganda zaharlanib qoladi.

Zaharlanish turlicha bo’lib, dori moddasining turiga bog’liq.

Og’riq qoldiradigan va isitmani to’shiradigan dorilar (butadion, analgin, aspirin, piramidon va boshqa) dozasi oshirib yuborilganda markaziy nerv sistemasida qo’zg’alish va tormozlanish protsesslari buziladi. Kapillyarlar parezga uchraydi va badandan issiqliq ajralishi kuchayadi. Bu ko’p terlash, lanjlik,

uyquchanlik bilan o’tadi. Uyquchanlikdan so’ng chuqur uyqu va bexushlik xolati boshlanishi ba’zan nafas olishi buzilishi mumkin.

Ko’pincha zaharlanishlar uxlatadigan vositalar (barbamil, noksiron, nembutal va boshqalar) dozasi oshirilganda rivojlanadi. Zaharlanishda markaziy nerv sistemasi chuqur tormozlanadi, uyqu bexushlik xolatiga o’tib, keyin nafas markazi falajga uchraydi. Bemorning rangi oqargan, nafasi yuzasi va siyrak bir maromda emas, ko’pincha xirillab chiqadi.

Ishdan maqsad. Dori moddalaridan zaharlanishda birinchi tibbiy yordam ko’rsatishni o’rganish.


Zarur jixozlar: Qoshiq, tog’ora, bint yoki rumolcha, iliq suv.


Ishning bajarish tartibi. Zudlik bilan vrach chaqirish va u yetib kelguncha bemorning es xushi saqlanib qolgan bo’lsa, oshqozonni yuvish, bemorni aktiv qustirish lozim. Nafas va yurak ishi buzilganda reanimatsion tadbirlar (so’n’iy nafas oldirish, yurakni tashqi massaj qilish) utkazilishi shart. Bemor zudlik bilan kasalxonaga jo’natiladi.