Namangan davlat universiteti tibbiy bilim asoslari kafedrasi tibbiy bilim asoslari fanidan amaliy

Zarur jixozlar: Karavot, divan, nashatir spirt.
Ishni bajarish tartibi: Hushdan ketishga sabab bo’lgan omillar tezda bartaraf qilinadi. Bemor divan yoki karavot, ular bo’lmasa yerga boshi past, oyoqlari esa balandroq qilib yotqiziladi. Bunday vaziyatda miyaning qn bilan ta’minlanishi yaxshilanadi. Bemorning siqib turgan kiyimlari bo’shatilib, xonaga sof havo kihishi taminlanadi. Nashatir spirt bug’lari hidlatiladi. Og’ir hollarda sun’iy nafas oldiriladi.


Mustaqil ish: Talabalar kishi hushidan ketib qolganda bemorni qoidaga rioya qilib yotqizishni va birinchi yordam ko’rsatishni o’rganishadi.
Nazorat savollari.

1. 
   Hushdan ketishning sabablari?
   

2. 
   Hushdan ketishning klinik belgilari?
   
3. 
   Hushdan ketganda qanday birinchi yordam ko’rsatasiz?
   

KOLLAPS


Nazariy tushuncha: Kollaps deb arterial va venoz bosimining keskin pasayishi va tomirlarda aylanadigan qon miqdorining kamayishi bilan xarakterlanadigan o’tkir tomir yetishmovchiligiga aytiladi. Kollags og’ir yuqumli kasalliklarda (xolera, salmonellyoz, dizenteriya) ko’p qon yo’qotganda, shkastlanganda, gavda vaziyatining gorizantal holatdan vertikal xolatga tez burish (ortostatik kollaps) natijasida, ovqatdan zaxarlanishdan yuzaga keladi.

Bemor hushini yo’qotmagan holda qattiq tashnalikdan shikoyat qiladi. Teri qoplamasi keskin oqarib sovuq ter bosadi, tez-tez yuzaki nafas oladi. Tana harorati, qon bosimi pasayib, og’zi quriydi. Puls tezashgan ipsimin bo’ladi. Ishdan maqsad: Kollapsdda birinchi tibbiy yordam berishni o’rganish.

Zarur jihozlar: Jgut, sharik, spirt, vata.


Ishni bajarish tartibi: Kollapsni keltirib chiqargan sabablar bartaraf qilinadi. Qon oqimini to’xtatish, intosikasiyaga qarshi kurash bemorga ruhiy va jismoniy jihatdan to’la orom berish, isitish kerak. Teri spirt bilan artilib, teri ostiga 0.5 ml 0.1 % li adrenalin, 1.0 ml 25 % kofein eritmasi, teri ostiga 1.0-2.0 ml 0.2 % li noradrenalin, vena ichiga 1.0 ml mezaton eritmasi ineksiya qilinadi.