Namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar

Jadval-1 
Olingan natijalarga ko’ra terpenoidlar aralashmasining tarkibi 
№
Moddalar 
Miqdori 
1 
Uglevodlar 
17.85% 
2 
Spirtlar 
17.44% 
3 
Aldegidlar 
23.39% 
4 
Kislorodli monoterpenlar 
18.58% 
5 
Azot tutgan birikmalar 
5.46% 
6 
Ketonlar 
1.07% 
7 
Boshqa sinf vakillari 
16.2% 
Shuni etiborga olish kerakki uchuvchan komponentlar aralashmasining tarkibida 
xushboy xidga ega va gulli pafyumeriya kompozitsiyalarida ishlatiladigan atsiklik 

---

Tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar (Ilmiy maqolalar to’plami) XVII
69 
monoterpen linalil formiatning miqdorining nisbatan ko’pligi (12,3 %), xuddi shuningdek 
o’tkir yashil sumbul xidini beradigan fenilatsetaldegid turli xil hashoratlarning 
feramonlari biosintezida asosiy komponenti hisoblanadi.
O’simlik tarkibidan aniqlangan α-tерпинеол antioksidat, shishlarga, yaralarga, 
tomir tortishishiga qarshi va antipertenziya faolliklarga ega. 
Ph. kaufmanniana
 o’simligi gul qismini paradistilyasiya qilib olingan efir moylarning 
tarkibidan xromato-mass-spektrometriya usulida birinchi marta 47 ta terpenoid moddalar 
tahlil qilindi. 
Adabiyaotlar: 
1. Mamadalieva NZ,. Youssef FS, Ashour ML, Sasmakov SA, Tiezzi A, Azimova ShS. 
Chemical composition, antimicrobial and antioxidant activities of the essential oils of three 
Uzbek Lamiaceae species. Natural Product Research, 2018; 33(16): 1-4. DOI: 
10.1080/14786419.2018.1443088. 
2. Adylov TA, Makhmedov AM, Genus Phlomoides. The Key to Plants of Central 
Asia: A Critical Compendium of Flora, Vol. IX, Fan; Tashkent, 1987; 82-107. 
3. Plant Resources of the USSR. Flowering Plants, Their Chemical Composition, Use. 
Families Hippuridaceae-Lobeliacae, Nauka; St. Petersburg, Russia, 1991; 66-70. 
4. Muradov M.T., Каримов А.М., Бобакулов Х.М., Ботиров Э.Х. Chemical 
composition of the essential oil of the flovering aerial parts of phlomoides kaufmannian 
(regel) adylov, kamelin & makhm. International Journal of Modern Pharmaceutical 
Research . www.ijmpronline.com. ISSN: 2319-5878 IJMPR Research Article SJIF Impact 
Factor: 5.273. IJMPR 2019, 3(6), 31-34