Namangan davlat universiteti pedagogika fakulteti maktabgacha ta

Mavzuni mustahkamlash va o‘z-o‘zini nazorat qilish uchun savollar:  

1. Polsha boshlang‘ich, o‘rta va oliy ta’lim tizimi haqida ma’lumot bering. 

2. Buyuk Britaniya ta’lim tizimining o‘ziga xos xususiyatlari haqida gapirib 

bering. 

6-MAVZU: AVSTRIYA VA SHVETSARIYA DAVLATLARIDA TA`LIM 

TIZIMIGA QIYOSIY TAHLIL 

Reja: 

 

1. Avstriya davlati haqida tushuncha  ta`lim tizimi 

2. Avstriya ta`lim tizimi 

3. Shvetsariya davlatida ta`lim tizimi  

 

Avstraliya davlati haqida ma`lumot 

Poytaxti                      Kanberra 

Rasmiy tili                Ingliz tili  

Mustaqillik              1 yanvar 1901 yil  

Maydoni                      7.682.300 km ²  

Axolisi                       20.293.325 (52 urin) 

Dini                             Nasroniy  

Yirik shaharlari      sidney 

Boshqaruv shakli             konstitutsion monarxiya 

Pul birligi           Avstraliya dollari (APV kod 036) 

 

Ma’muriy taqsimlanishi.   

Avstraliya 6 ta shtatdan iboratdir. Bular: 

 YAngi Janubiy Uels,  

Kvinslend,  

Janubiy Avstraliya,  

Tasmaniya, 

 Viktoriya 

 G‘arbiy Avstraliya  

Bugungi kunda Avstraliyada 10 mingga yaqin maktab bo’lib, ularda 3 

milliondan ortiq o’quvchi taxsil oladi. Maktablarning 71 foizi davlatga qarashli, 

qolganlari xususiydir. Buyuk Britaniya an’analarini saqlab qolgan mamlakatda 

hamon o’g’il va qiz bolalar alohida maktablarda o’qishadi. Ammo keyingi 

davrlarda ular ajratilmaydigan maktablar ham faoliyat ko’rsata boshladi.    

Avstraliya maktablarida 15 nafar o’quvchiga  o’rtacha, 1 nafar o’qituvchi to’g’ri 

keladi.  

5 yoshidan boshlab tayyorlov sinflariga borishadi. Lekin bu majburiy emas 

va keng tarqalgan odat ham emas. O’rta hisobda, bolalar maktabga 6 yoshidan 

boradilar. Avstraliyada ota-onalar maktab bilan doimiy aloqada bo’lishadi. Ular 

yilida 1-2 marta o’qituvchlar bilan o’tkaziladigan  uchrashuvlarga borishadi va  

---

38 

 

farzandlarining o’qishlari, o’zlashtirish darajasi bilan tanishadilar. Bundan 

tashqari, maktab ularga har chorak oxirida  o’quvchilarning o’qish natijalari va 

o’zlashtirishlari to’g’risidagi hisobotlarni jo’natib turadi.  

Avstraliyaning ba’zi shtatlarida maktabgacha ta’lim boshlang‘ich ta’lim tizimiga 

kiritilgan  

Boshlang‘ich maktab 4 yoshdan beriladi  

Maktabgacha ta’lim: Bog‘chalar, Oila bog‘chalari va xususiy  tarbiyachilardan 

iborat  

     Avstraliya ta’lim tizimi Britancha model negizida qurilgan. Avstraliyada 

maktab tizimi 10 yillik majburiy ta’limni o‘z ichiga oladi. Universitetga kirishni 

xohlovchilar esa yana ikki yil o‘qib, to‘liq o‘rta ta’lim to‘g‘risida attestat oladi. 12 

yillik ta’lim boshlang‘ich va o‘rta ta’limga bo‘linadi. 12 yillik maktabni tugatgach 

bolalar Australian Eear 12 attestatini olishadi, bu Britancha A-Level bilan teng. 

Bolalar 6 yoshdan maktabga borishadi.