Auditoriyaning
inert
turi
-bu
turdagi
vakillarning
passivligi,
qiziqishning
rivojlanmaganligi bilan ajralib turadi.
Haqiqiy real auditoriya maxsus tashkil etilgan jamoa sifatida shakllantirilishi mumkin.
Jamiyat-muayyan ijtimoiy aloqalar mavjud bo'lgan barcha odamlar birlashmasi.
Madaniyat muassasalari ta'sir zonasida tarqalgan (kosmosda tarqalgan) auditoriya bilan
bir qatorda quyidagi
jamoalar ajratilishi
mumkin:
klub turi ( oila klubi, musiqa ixlosmandlari klubi, yoshlar klubi, o'smirlar klubi va
boshqalar.);
tartibga solingan turi (mehnat jamoasi, brigada, muassasalar, talabalar guruhi, maktab
klassi, oila). Muntazam turdagi jamoalar ish vaqti va kundalik hayotda ishlaydi.
noma'lum turdagi, dam olish jamoalari (yoshlar guruhlari, kompaniyalar, "bir kasb
egasi", "turmush qurmagan" va boshqalar).
Auditoriya quyidagi mezonlarga muvofiq tasniflanishi mumkin:
- yoshga qarab (bolalar va o'smirlar, yoshlar, etuk insonlaryoshi, keksa odamlar);
- ta'lim bo'yicha (maktab o'quvchilari, 1-3-sinf o'quvchilari (4-6, 7-11-sinf), kasb-hunar
kollejlari, texnik maktablar, kollejlar, oliy o'quv yurtlari talabalari, to'liq bo'lmagan o'rta
ma'lumotli auditoriya, o'rta va o'rta maxsus ma'lumotli auditoriya, yarim kunlik talabalar,
o'qimagan yoshlar);
- oilaviy ahvol mezoniga ko'ra (oilalar, to'liqsiz oilalar, ko'p bolali oilalar, patriarxal
oilalar, talaba oilalari, "qiyin oilalar", nikohga tayyorgarlik ko'rayotgan juftliklar, yangi
turmush qurganlar, yosh juftliklar, ota-onalar ,onalar, otalar, buvilar, bobolar (bir necha
avlod oilasi), turmush qurmaganlar);
- turar joy mezoniga ko'ra (yotoqxonada istiqomat qiluvchi fuqarolar, mahalla aholisi, uy,
ko'chalar, "hovlimiz bolalari“, qishloq, shahar aholisi, yozgi fuqarolar);
- gender bo'yicha (erkaklar, ayollar, yoshlar, qizlar, o'g'il bolalar, qizlar);- partiya, ittifoq,
tashkilot va h. k. ga tegishli mezonlar asosida .
- ishlab chiqarish mezonlari bo'yicha (professional mehnat jamoasi a'zolari (haydovchilar,
ta'mirlash xodimlari va boshqalar), menejerlar, xodimlar, ishchilar, ratsionalizatorlar,
ixtirochilar, mehnat faxriylari);- tadbirlarda ishtirok etish mezonlari bo'yicha (inqilob
ishtirokchilari, urush qatnashchilari ,Bam quruvchilari, to'ntarish ishtirokchilari va
boshqalar).);
- bo'sh vaqtni o'tkazish mezonlari bo'yicha (tadbir ishtirokchilari, kompaniyalar, guruhlar,
dam olish turistlari, klub birlashmasi a'zolari, badiiy havaskorlik ishtirokchilari, kino,
konsertlar, tomoshalar, tadbirlar ishtirokchilari).
Targ`ibotchilar bular bilim beruvchi, tarbiyalovchi, marifat tarqatuvchi maorif va
madaniy-marifiy sohada maxsus tayorgarlik va tajribaga ega bo`lgan kishilardir. Bilimlarni
targ`ib qilish ularning asosiy yoki yetakchi kasbiy vazifalaridan birini tashkil etadi. Faqat
madaniyat muassalari xodimlarigina emas balki turli o`quv yurtlarining o`qituvchilarini, muzey
va sayohat-ekskursiya tashkilotlarining xodimlarini xam targ`ibotchilar safiga kiritish mumkin.
Muassa, korxona,o`quv yurtlarining o`quvchilari targ`ibotchilarning ilg`or va eng tajribali
otriyatidir.SHuni xam alohida takidlash lozimki, madaniy-marifiy muassasalarining hech bir
ziyolilarning yuqorida tilga olingan guruhga doimiy tayanmasdan turib,to`laqonli ish olib bora
ormaydi. Kichik axoli shaxobchalarida madaniyat muassasalari faoliyatiga deyarli xar bir oily
malumotli mutahassisni jalb qilish maqsadga muvofiqdir.Bundan tashqari madaniyat muassaslari
bilim va xayotiy tajribaga ega bo`lgan va o`z ibratli ishlari bilan ko`pchilika namuna bo`la
oladigan kishilarni shuningdek yuksak axloqiy fazilatlarni targ`ibotchi sifatida chiqishga keng
jalb qilishadi.O`z ishining bilimdonlari va ustalari odatdan tashqari kasb va <>
tarjimaiy xolga ega bo`lganlar madaniy-marifiy soha taomilida ko`pincha <>
deb ataladi. Targ`ibot-tashviqot auditoriyasi turli tuman guruhlar tomonidan bildirilgan
istaklarda muxim o`rin tutadi xamda doimo ular bilan uchrashuvlar ko`pchilikni qiziqtiradi.
Barcha sanab o`tilgan toifadagilarni madaniyat muassasalarining targ`ibotchilik ishiga keng jalb
etish marifiy-tarbiyaviy faoliyatining mazmunini nihoyatda boyidadi.Bunda gap maxsus
35
bilimlarda xam emas (garchi masalan raxbar xodim ishlab chiqarish ilg`ori, sayohatchi noyob
malumotlarga ega bo`lgan bo`lsa xam). SHaxsining o`zi targ`ibot predmet va bir vaqtning
o`zida, tarbiyaviy omilga aylanadi.Maroqli axborotning manbai yuksak axloqiy qiyofaning
namunasi va Vatanimizning mustaqiligi uchun etiqodli xamda yorqin tashviqotchi bo`lish
mumkin bo`lgan barcha ajoyib kishilarni toppish ularni madaniy-marifiy faoliyatiga jalb qilish
va mustaxkamlash xaqida doimo g`amxo`rlik qilish lozim
Do'stlaringiz bilan baham: |