Fanga umumiy 122 soat ajratilgan bo’lib, shundan auditoriya mashg’ulotlari 72 soat bo’lib, semestr davomida haftasiga 4 soatdan o’tiladi.
№
|
Мavzu
|
Mavzuni kiskacha mazmuni
|
soat
|
1
|
“Organik birikmalarning tuzilish nazariyasi” predmeti, tadqiqot doirasi, maqsadi va vazifalari.
|
Organik kimyoda nazariy tushunchalarning paydo bo’lishi va rivojlanishi. Vitalizm, radikallar va tiplar nazariyalari. Organik kimyoda nazariy tushunchalarning rivojlanishiga xissa qo’shgan olimlarning ishlari. Organik birikmalarning kimyoviy tuzilish nazariyasi. Kimyoviy tuzilish va kimyoviy birikmalardagi izomeriya. Ochiq va yopiq zanjirli birikmalar. Kimyoviy tuzilish nazariyasining A.Butlerov ta’rifi
|
2
|
2
|
Organik birikmalar molekulasining fazoviy tuzilishi.
|
Assimetrik uglerod atomi va optik izomeriya. Vant-Goff va Le-Belьlarning fazoviy tuzilishi nazariyasi. Organik birikmalarning fazoviy tuzilishi va xossalari o’rtasidagi bog’liqlik. Organik birikmalarning elektron tuzilishi. Molekulada elektron zichlikning taqsimlanishi. Organik birikmaning elektron tuzilishi bilan xossalari o’rtasidagi bog’liqlik. Organik birikma xossalarining muxit va sharoitga bog’liqligi. Organik birikmalar tuzilish nazariyasining zamonaviy ta’rifi.
|
2
|
3
|
Organik birikmalar tarkibidagi uglerod atomining valent holatlari va oksidlanish darajalari.
|
Organik birikmalar tarkibidagi uglerod va azot atomlariningoksidlanish darajalarini aniqlash. Organik birikmalar ishtirokida boradigan oksidlanish - qaytarilish reaktsiyalari va ularni tenglash. Uglerod atomining tuzilishi. Oddiy, qo’sh va uch bog’ tutgan uglerod birikmalaridagi uglerod atomi elektronlarining gibridlanishi. Gibridlanish va organik birikma xossalari o’rtasidagi bog’lanish .
|
2
|
4
|
Organik birikmalardagi kimyoviy bog’ turlari.
|
Ion, kovalent, vodorod bog’lar. Vodarod bog’ining hosil bo’lish shartlari va barqarorligi. Kovalent bog’ning turlari: koordinatsion (donor-aktseptor) va yarim qutbli kovalent bog’lar. -va -bog’lar . Kovalent bog’ning xarakteristikalari. Bog’ning uzunligi, fazoda yo’nalganligi, qutbliligi, qutblanuvchanligi va energiyasi. Molekulyar refraktsiya va uning additivligi Molekulyar refraktsiyaning additivligi.
|
2
|
5
|
Kovalent bog’ nazariyasi.
|
Atom va molekulyar orbitallar. Atomdagi elektronning holati. Atom tuzilishning korpuskulyar va to’lqin-mexanik modeli. Kvant sonlar. Kimyoviy bog’ning hosil bo’lishi. Valent bog’lar va molekulyar orbitallar metodlari.
|
2
|
6
|
Organik birikmalardagi izomeriya va uning turlari.
|
Struktura va fazoviy izomeriya. Funktsional guruhlarning holat izomeriyasi. Metameriya, dinamik izomeriya, burilish izomeriyasi Konfiguratsiya va konformatsiya. Tautomeriya turlari va uning ahamiyati.
|
2
|
7
|
Organik birikmalar molekulasidagi atomlarning o’zaro ta’siri.
|
Induktsion ta’sir va uning ishorasi. Induktsion ta’sirning o’ziga xos xususiyatlari. Induktsion ta’sirning kuchi va ishorasini aniqlash usullari. Induktsion ta’sir va birikmalar IQ va PMR spektrlari. Mezomer ta’sir va uning o’ziga xos xususiyatlari. Mezomer ta’sirning turlari va ishorasi. Organik birikma molekulasining fazoviy tuzilishi va mezomeriya. Mezomeriya energiyasi va momenti. Ion va radikallardagi mezomeriya. Mezomer strukturalar. Mezomeriya va reaktsiya markazining ko’chishi. Aromatiklik. Xyukkelь qoidasi.
|
2
|
8
|
Organik birikmalarning kislotaliligi va asosliligi.
|
Brensted- Louri va Lьyuis nazariyalari. Nazariyalardagi o’xshashlik va farq. Kimyoviy bog’ning uzilish turlari. Organik reaktsiya mexanizmlarining birikma tuzilishi va reaktsiya sharoitiga bog’liqligi.
|
2
|
|
|
jami
|
16
|