Namangan davlat universiteti b. T. Ataxanov, M. B. Isabayev fuqarolik jamiyati fanidan

NEGATIV HUQUQLAR
(erkinliklar) — davlat, odamlarning shaxsga nisbatan 
biror harakatini cheklaydi. Ular tub, asosiy, deb hisoblanadi. Ularning amalga oshishi 
davlat resurslariga bog‗liq emas. 
NEOFASHIZM 
(grek. 
neos
– yangi, ital. 
fascismo
– bog‗lam, dasta) — hozirda 
o‗ng, tajovuzkor harakatlarni anglatuvchi tushuncha. Ikkinchi jahon urushidan keyin 
tarqatib yuborilgan fashist tashkilotlari (q. Fashizm)ning siyosiy va g‗oyaviy izdoshlari 
faoliyatini ifodalaydi. Neofashist guruhlari va partiyalari terroristik diktaturaga intiladi. 
Bu yo‗lda ular siyosiy manfaatlari mos tushgan hukmron doiralar bilan yaqin aloqada 
bo‗ladi. N. ashaddiy shovinizm, irqchilik va jaholatparastlik g‗oyalariga suyanadi. 
Hozirgi davrda bunday kayfiyatdagi guruhlar turli mamlakatlarda paydo bo‗lmoqda. Ular 
har xil qo‗poruvchilik ishlari bilan demokratik jarayonlarga xalaqit bermoqda. Mas., 
Angliyada ―Milliy front‖, Gollandiya, Belgiya, Skandinaviya mamlakatlari, AQSH, 
Rossiya va b. davlatlarda neofashist guruhlari va tashkilotlari faoliyati namoyon bo‗lib 
turibdi. Ular turli shiorlar va maqsadlar ostida goh oshkora, goh yashirin tusda harakat 
olib bormoqda. N. xalqaro keskinlik, militarizm va qurollanish poygasi tarafdoridir. 
Chunki bunday sharoit ular ko‗zlayotgan maqsadlariga erishish uchun qulay vaziyatni 
yuzaga keltiradi. N. insonparvarlikka qarshi chiqadi, irratsionalizmni yoqlaydi, fashistik 
atributikadan tez-tez foydalanadi.
NEOKOLONIALIZM
— mustamlakachi davlatlarning o‗z qaramligidan ozod 
bo‗lgan mamlakatlar ustidan yangi, ancha tartibli usullar bilan o‗z hukmronligini saqlab 
qolish va bu mamlakatlar xalqlarini ekspluatatsiya qilishga qaratilgan mustamlakachilik 
siyosati. N. hukmronlikning metodlari rivojlanayotgan mamlakatlarga iqtisodiy va 
siyosiy shartlar asosida ―yordam‖ berishni, teng huquqli bo‗lmagan shartnoma va 
bitimlar tuzishni, turli ittifoq va bloklarga tortishni, mustaqillik yo‗liga o‗tib olgan 
mamlakatlarning ichki ishiga aralashishni, qo‗g‗irchoq rejimlari tuzishni va h.k. o‗z 
ichiga oladi.