Namangan davlat universiteti b. T. Ataxanov, M. B. Isabayev fuqarolik jamiyati fanidan

TAKLIF
— davlat va jamiyat faoliyatini takomillashtirishga doir tavsiyalarni o‗z 
ichiga olgan murojaat. 
TAKTIKA
(yun. 
tasso
- saflayman) — belgilangan maqsadga erishish uchun 
ishlatiladigan vosita va usullar majmuasi. 
TALASSOKRATIYA
(yun. 
talassa
- dengiz) — dengiz kuchiga asoslangan 
hukmronlik turi. Davlatni dengiz hususiyatlaridan kelib chiqib aniq geosiyosiy 
oriyentatsiya bilan boshqarish.
TANQID
— 1) biror narsaga baho berish maqsadida uni tahlil qilish, muhokama 
qilish 2) muayyan narsa haqida salbiy fikr bildirish; 3) kamchiliklarni atroflicha asoslash 
va hal etish maqsadida bildiriladigan fikr-mulohazalar yig‗indisi. Shu jihatdan T.ga 
taraqqiyot omili sifatida qaraladi. T. asosli bo‗lsa, uni hisobga olish mavjud 
kamchiliklarni bartaraf etishga olib kelib, taraqqiyotga ijobiy ta‘sir qiladi. T. ayrim 
hollarda arzimas nuqsonlarni bo‗rttirib ko‗rsatish, erkin fikr bildirish imkonini suiste‘mol 
qilish evaziga mavjud muhitda keskinlikni yuzaga keltirishi mumkin. T. ayrim shaxs, 
guruh, jamoaga, aniqrog‗i ular faoliyatining natijalariga ham qaratiladi. 

---

285 
TARAQQIYOT
— rivojlanishining oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga 
yo‗nalgan shakli, uning yuksalishi. Odatda rivojlanishning ikki muhim yo‗nalishi bo‗lib, 
biri T. (progressiv rivojlanish), ikkinchisi inqiroz (regressiv rivojlanish) deyiladi. T.ni 
faqatgina jamiyatga qo‗llashning xatosi shundaki, jamiyatdan tashqaridagi tizimlarda 
ham yuksalish ro‗y beradi. u vujudga kelish, murakkablashish, ulg‗ayish, yangilanish, 
tiklanish, tizim yasalish jarayonlari tarzida amalga oshadi. T. yaxlit jarayondir. 
TARAQQIYOTNING “O„ZBEK MODELI”
— O‗zbekistonning mustaqil milliy 
taraqqiyoti qanday bo‗lishi lozimligini asoslaydigan, uni muayyan maqsadlarga 
yo‗naltiradigan eng umumiy nazariy xulosalar va mo‗ljallar bilan davlatning belgilangan 
maqsadlarga erishishga qaratilgan amaliy siyosatining mushtarakligi. Mustaqil taraqqiyot 
yo‗liga chiqqan O‗zbekiston uchun eng asosiy, bosh masala milliy davlatchilik 
poydevorini barpo etish, mustaqillikning siyosiy-huquqiy, ijtimoiy-iqtisodiy asoslarini 
yaratish edi. Mamlakatimizda eski ma‘muriy-buyruqbozlik tizimining ustunlari bo‗lgan 
hokimiyat va boshqaruv organlari barham toptirildi. Jumladan, Sobiq Kommunistik 
partiyaning yakka hokimligiga chek qo‗yildi. Joylardagi ijroiya hokimiyatining eski 
tizimi tugatildi. Taraqqiyotning ―O‗zbek modeli‖ jamiyatni isloh etish uchun quydagi 
tamoyillarga asoslanadi: Iqtisodiyotning siyosatdan ustunligi; Davlat - bosh islohotchi; 
Qonunning ustuvorligi; Kuchli ijtimoiy siyosat; Bozor iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich 
o‗tish.