Namangan davlat chet tillari instituti ingliz tili va adabiyoti kafedrasi adabiyotshunoslikdan testlar va topshiriqlar to

Yakuniy nazorat testlari

1. 
   G`azal janriga berilgan to`g`ri tarifni toping
   

1. 
   Aruz she'riy sistemasida uch baytdan o‘n to‘qqiz baytgacha hajmda yozilgan, sharq xalqlari, jumladan, o‘zbek klassik adabiyotida keng tarqalgan lirik janrdir
   
2. 
   Sharq poeziyasida keng tarqalgan, chuqur falsafiy, ijtimoiy-siyosiy, ishqiy va ahloqiy fikrlarni badiiy ravishda ifodalaydigan to‘rt misradan iborat lirik turga mansub mustaqil janrdir.
   
3. 
   Sharq xalqlari klassik poeziyasida keng tarqalgan, ikki yoki undan ortiq juft misralari o‘zaro qofiyalangan baytlardan iborat, mavzu doirasi keng, vazn imkoniyatlari chegaralanmagan lirik janr
   
4. 
   O‘zbek va boshqa turkiy xalqlar klassik poeziyasida omonim so‘zlar bilan qofiyalangan to‘rt misradan iborat lirik she'r
   

2. 
   Sharq xalqlari klassik poeziyasida keng tarqalgan, ikki yoki undan ortiq juft misralari o‘zaro qofiyalangan baytlardan iborat, mavzu doirasi keng, vazn imkoniyatlari chegaralanmagan lirik janr _____ deb ataladi.
   

1. 
   Ruboiy
   
2. 
   Tyuq
   
3. 
   Qit`a
   
4. 
   G`zal
   

3. 
   Kishi aybini yuziga qilma izhor
   Taammul ayla o‘z aybingg‘a zinhor. Ushbu misra lirikaning qaysi janriga mansub?
   

1. 
   Musaddas
   
2. 
   Fard
   
3. 
   Masnaviy
   
4. 
   Murabba
   

4. 
   Kecha va kunduz romanining muallifi kim?
   

1. 
   Cho`lpon
   
2. 
   Xamid Olimjon
   
3. 
   A.Qodiriy
   
4. 
   Oybek
   

5. 
   Realistik obraz bu …
   

1. 
   Haddan tashqari bo’rttirilgan obraz
   
2. 
   Hayotda bo’lmagan butunlay hayoliy, bitmas-tuganmas kuchga ega bo’lgan obraz
   
3. 
   Hayot haqiqatiga monand obraz
   
4. 
   Hayotda bo’lmagan,lekin orzu qilingan, ilohiy kuchga ega bo’lgan obraz
   

6. 
   ”Ko`cha xaqida ertak’’ she’rining muallifi kim?
   

1. 
   M.Shayxzoda
   
2. 
   E.Voxidov
   
3. 
   X.Olimjon
   
4. 
   Faxriyor
   

7. 
   San’at asarida hayot qanday aks ettiriladi?
   

1. 
   Rial
   
2. 
   Badiiy
   
3. 
   Umumiy
   
4. 
   Ommabop
   

8. 
   Adabiyot so`zi qanday ma`nolarda ishlatiladi?
   

A. keng va tor
B. Oddiy va qiyosiy
C. Katta va kichik
D.Ijobiy va salbiy
9. Adabiyotshunoslik fanining predmeti nima?
A. So`z san`ati
B. Ilmiy asarlar
C. O`qiladigan kitoblar
D. Badiiy asar
9. Adabiyotshunoslikning tarkibiy qismlarini toping.
A. Adabiyot nazariyasi, adabiyot tarixi, adabiy tanqid
B. Adabiyot tarixi, adabiy tanqid, adabiy jarayon
C. Adabiyot nazariyasi, adabiyot tarixi, adabiyot namoyondalari
D. Matnshunoslik, Bibliografiya, Mnbashunoslik
10. Yangi tipdagi o`zbek adabiy tanqidchiligining shakllanishi nechinchi asrlarga to`g`ri keladi?
A. ХIХ asr oxiri-ХХ asr boshlariga
B. ХХ asr oxiri-ХХI asr boshlariga
C. XVIII asr oxiri-ХIX asr boshlariga
D. XVII asr oxiri-ХVIII asr boshlariga
11. Obraz atamasi Arestotel tomonidan qanday talqin etilgan va uning ma`nosi nima?
A. Meminon –taqlid ma`nosida
B. Mesminon- tanqid ma`nosida
C. Mimesis-taqlid ma`nosida
D. Memeses-to`liq ma`nosida
12. Personaj nima?
A. Badiiy asarda ishtirok etuvchi shaxslar jamlanmasi
B. Badiiy asarning bosh qaxramoni
C. Badiiy asardagi tabiat manzarasi
D. Badiiy asar tahlili
13. Hayot haqiqatiga monand obrazlar bo‘lib, ular jonli odamlarga xos bo‘lgan xususiyatlarni o‘zida mujassamlashtiradi. Bu tarif qaysi turdagi obrazlarni ifodasi.
A. Romantik obrazlar
B. Mifologik obrazlar
C. Tarixiy obrazlar
D. Realistik obrazlar
13. Hayotda aynan bo‘lmagan, ammo bo‘lishi orzu qilingan-mo‘'jizakor kuch-quvvat egasi bo‘lgan, ko‘tarinki ruh bilan yaratilgan obrazlar ________ deyiladi.
A. Romantik obrazlar
B. Realistik obrazlar
C. Afsonaviy obrazlar
D. Fantastik obrazlar
14. Afsonaviy obrazlarga berilgan to`g`ri tarifni toping
A. Hayot haqiqatiga monand obrazlar bo‘lib, ular jonli odamlarga xos bo‘lgan xususiyatlarni o‘zida mujassamlashtiradi.
B. Hayotda aynan bo‘lmagan, ammo bo‘lishi orzu qilingan-mo‘'jizakor kuch-quvvat egasi bo‘lgan, ko‘tarinki ruh bilan yaratilgan obrazlar
C. Butunlay xayoliy obrazlar bo‘lib, ular bitmas-tuganmas kuch-qudratga, yuksak fazilatlarga ega bo‘ladi.
D.Haddan tashqari bo‘rtirilgan, iloxiylashtirilgan, mo‘'jizaviy xarakterga ega bo‘lgan obrazlar.
15. Hamid Olimjonning “O‘lka”, “O‘rik gullaganda”, “O‘zbekiston” she'rlarining bosh qahramoni qanday obraz turiga kiradi.
A. Drammatik obraz
B. Simvolik obraz
C. Lirik obraz
D. Epik obraz
16. Badiiy obrazning muhim xususiyati nima?
A. Badiiylashtirish
B. umumlashtirish
C. Soddalashtirish
D. Barcha javoblar to`g`ri
17. Hozirgi adabiyotda umumiy shakl boʻlib koʻringan jixatlar qachondir mazmun boʻlgan bo`lishi mumkinmi.
A. Yo`q
B. Bilmadim
C. Bo`lishi mumkin
D. Xa
18. Badiiy asar mazmunini so`zlab bеrish mumkinmi?
A. Xa
B. Yo`q
C. Ba`zan mumkin
D. Bilmayman
19. Badiiy asar mazmunining xususiyatlarini toping
A. salmoqdorlik, haqqoniylik, univеrsallik, originallik, ta'sirdorlik
B. salmoqdorlik, haqqoniylik, univеrsallik, originallik, tanqidiylik
C. sermaxsullik, haqqoniylik, univеrsallik, originallik, ta'sirdorlik
D. salmoqdorlik, haqqoniylik, jamoaviylik, originallik, ta'sirdorlik
20. Ijodkorning mavzu tanlashi, avvalo, uning ____________ bog‘liq.
A. Dunyoqarashiga
B. Aql idrokiga
C. Hayotiy tajribasiga
D. Atrof muhitga
21. Badiiy asarlar mavzulari necha hil bo`ladi?
A. Adabiy va Davriy
B. Abadiy va Davriy
C. Ananaviy va noananaviy
D. Rasmiy va norasmiy
22. Badiiy tilning bеlgilovchi xos (spеtsifik) xususiyatlari nimada
A. Uning ta`sir kuchining ko`lamida
B. Uning boy obrazliligida
C. Undagi til birliklarining keng qo`llanganligida
D. Uning obrazlilik va emotsionalliligida
23. Muallif nutqi asosan _____ shaklda bo`lsa, pеrsonajlar nutqi asosan ____ shaklda bo`ladi. Tarifni mos atamalar bilan to`ldiring.
A. Monologik, dialogik
B. Dialogik, monologik
C. Ommabop, individual
D. Individual, ommabop
24. Tasvirlanayotgan voqealarning qanday hal bo‘lishini ko‘rsatuvchi yoki kitobxonga uning hal etilishi yo‘llari haqida tasavvur beruvchi o‘rinlar asar _______ deb ataladi.
A. Tuguni
B. Yechimi
C. Kulminatsiyasi
D. Voqealar rivoji
25. Syujetning qanday tiplari mavjud
A. retrospektiv , konsentrik assosiativ assosiativ
B. retrospektiv , konsentrik assosiativ
C. retrospektiv , konsentrik assosiativ, konvertivlik
D. Akressivlik, konsentrik assosiativ, retrospektiv
26. Kompozision vositalarga nimalar kiradi.
A. Portret, lirik chekinish, prolog, epilog, portret
B. lirik chekinish, kiritma voqea, badiiy qoliplash, epigraf, portret, peyzaj, detal
C. kiritma voqea, badiiy qoliplash, epigraf, portret, kulminatsiya
D. badiiy qoliplash, epigraf, portret, peyzaj, detal, tugun
27. Kiritma voqealar deb nimaga aytiladi?
A. Adabiy asardagi asosiy voqealar tizmasiga bevosita aloqador bo‘lmagan, lekin muayyan g‘oyaviy maqsadga bo‘ysundirilgan epizodlar
B. Tasvirlanayotgan xarakterlar va hodisalar mohiyatini yaqqolroq ochish maqsadida ularga yaqin manzaralar va voqealar chizilishi
C. Asarni yoki uning qismlarini boshlashda boshqa asarlardan, hikmatli so‘zlardan, xalq og‘zaki ijodi namunalaridan qisqa-qisqa parchalar keltirilishi
D. Badiiy asarda tabiat manzaralari tasviri
28. Peyzaj atamasining to`g`ri ta`rifini toping.
A. Asarni yoki uning qismlarini boshlashda boshqa asarlardan, hikmatli so‘zlardan, xalq og‘zaki ijodi namunalaridan qisqa-qisqa parchalar keltirilishi
B. Tasvirlanayotgan xarakterlar va hodisalar mohiyatini yaqqolroq ochish maqsadida ularga yaqin manzaralar va voqealar chizilishi
C. Badiiy asarda tabiat manzaralari tasviri
D. Adabiy asardagi asosiy voqealar tizmasiga bevosita aloqador bo‘lmagan, lekin muayyan g‘oyaviy maqsadga bo‘ysundirilgan epizodlar
29. Adabiy asarlarda qahramonlar mohiyatini, xarakterlarini ochishda yozuvchilar ularning tashqi qiyofalariga, ya'ni ________ jiddiy e'tibor beradilar. Jumlani mos atama bilan to`ldiring.
A. Peyzajlariga
B. Portretlariga
C. Detallariga
D. Epigraflariga
30. Badiiy asarda hayotiy materialni tasvirlash xarakteri, badiiy asar asosida yotgan konflikt va uning hal etilishi, asarda voqealar bayonining kim tomonidan olib borilishiga qarab, badiiy asarlar qanday turlarga bo‘linadi?
A. Lirik, drama, roman
B. Epik, lirik, dramatik
C. Epopeya, komediya, lirika
D. Lirik, dramatik. Komedik
31. Janr nima?
A. Badiiy asarlarning o‘ziga xos kompozision qurilishiga, badiiy tasvir prinsiplariga, vositalari va usullariga, o‘ziga xos bayon usullari va hayotiy qamrov imkoniyatlariga ko‘ra turkumlari.
B. Asarda yoritilgan jamiyat va yozuvchi hayotidagi ma'lum davrning in'ikosi
C. Og‘zaki yaratilgan va biror cholg‘u asbobi jo‘rligida ijro etiladigan, xalqning qahramonona o‘tmishi va orzu-umidlarini ifodalovchi asar
D. Qadimda qabila yoki urug‘ning maishiy hayotini hikoya qiluvchi og‘zaki va yozma shakldagi asar
32. Lirikada voqelik lirik qahramon, biror shaxs yoki ijodkorning __________ orqali aks etadi. Tarifni to`ldiring.
A. ijodkor ideali, dunyoqarashi
B. xatti xarakati, o`y fikrlari
C. his-hayajoni, ruhiy kechinmalari
D. dunyoqarashi, fikrlashi
33. Epik tur guruhlarini toping.
A. katta ,o`rta, kichik
B. Bosh, o`rta, kichik
C. Katta, o`rtacha, kichik
D. Katta, o`rta, mayda
34. Kichik epic tur janrlarini toping.
A. Roman, xikoya, povest
B. Xikoya, qissa, novella
C. Epopeya, roman, xikoya
D. Xikoya, novella, latifa
35. Katta epik tur janrlarini toping.
A. Qissa, roman, epos
B. Epos, roman, epopeya
C. Xikoya, roman, novella
D. Qissa, novella, epos
36. _______ inson va uning hayoti uchun xarakterli bo‘lgan epizodgina ko‘rsatiladi. Ta`rifni to`ldiring.
A. Hikoyada
B. Qissada
C. Romanda
D. Maqolada
37. Novella hikoyadan nimasi bilan farq qiladi?
A. Tasviriy ifodalarni keng qo`llanganligi bilan
B. kutilmagan yakunga ega bo‘lishi bilan
C. Keng tasviriy vositalarni ishlatilganligi bilan
D. Kuchli kulminatsiyaga ega bo`lganligi bilan
38. Povest qaysi janrga mansub?
A. mayda hajmli nasriy epik
B. katta hajmli nasriy epik
C. o‘rta hajmli nasmiy epik
D. o‘rta hajmli nasriy epic
39. Qaysi janrda biror shaxs hayotining ma'lum davri xronikal bayon etiladi.
A. Romanda
B. Qissada
C. Xikoyada
D. Novellada
40. Povest janrida yaratilgan badiiy asarlar qatorini toping.
A. Shum bola, Sinchalak
B. Sinchalak, Jimjitlik
C. Shum bola, Avlodlar davoni
D. Tushda kechgan umrlar, O`tgan kunlar
41. Romanga berilgan to`g`ri ta`rifni toping.
A. Asosiy personajning hayot yo‘li bilan bog‘liq bo‘lgan bir necha epizodlar tasvirlanadigan asar.
B. Tasvirlangan voqea o‘z mohiyati va ahamiyati jihatidan epik turning boshqa janrlaridan farqlanmasa ham, biroq tasvirning ko‘lami, syujet va kompozisiyaning nisbatan soddaligi, bayonning, asosan, bir shaxs tomonidan olib borilishi jihatidan farqlanib turadigan asar.
C. Inson hayotini butun murakkabligi bilan har tomonlama va to‘liq tasvirlaydigan, ishtirok etuvchi shaxslar taqdirini aks ettiruvchi ko‘p planli syujetga ega bo‘lgan, murakkab turmush jarayonlari va hayot hodisalarini o‘sish-o‘zgarishda tasvirlab beruvchi asar.
D. Barcha javoblar to`g`ri
42. Qizning vaxima bilan o`tmaslangan zehni zalning eshigidan chiqqanidan so`ngginaasliga qaytdi: yonida sog`lom, har bir xarakatidan kuch-quvvat aks etib turgan bejirim yigit borardi. Ushbu parcha qaysi asardan olingan?
A. Sinchalak
B. Sarob
C. Dunyoni ishlari
D. Jimjitlik
43. Fitratning Abulfayzxon dramasida toj-taxt talvasasidan qalb ko‘zlari ko‘r bo‘lgan, nafs ajdahosi domiga ilingan johil Rahimbiy hech ikkilanmay kimni umriga zomin bo‘ladi?
A. Raxmonjonni
B. Abduraximni
C. Abdumo‘minni
D. Raximdodxoni
44. Atoqli adib Chingiz Aytmatovning«Sohil yoqalab chopayotgan Olapar» qissasi kimga bag`ishlangan?
A. Vladimir Petrovga
B. Vladimir Sangiga
C. Vladimir Sanginga
D. Vladimir Ilishga
45. “Qayiq quyrug‘ida yuzi qo‘ng‘ir tus olgan, ozg‘in, kekirdagi turtib chiqqan, manglayi va ayniqsa bo‘yinlarini taram-taram ajin bosgan, qo‘llari ham yirik,suyakdor panja bo‘g‘inlari yong‘oqday shishib chiqqan keksa ovchi tamaki trubkasini so‘rganicha, rulni boshqarib borardi. Sochlariga oq oralagan, butunlay oq desayam bo‘ladi. Qoraygan yuzida oqish qoshlari ko‘zga aniq tashlanardi.” Ushbu parcha qaysi asardan olingan?
A. Kecha va kunduz
B. Oq kema
C. Mungli ko`zlar
D. Sohil bo`ylab chopayotgan olapar
46. “Yoshlik! Seni kuylamagan kim,
Ertaklaring so‘ylamagan kim,
Qariganda o‘ylamagan kim,
O‘ylab yana kuylamagan kim?”
Ushbu misralar muallifi kim?

1. 
   Faxriyor
   
2. 
   Abdulla Oripov
   
3. 
   Usmon Azim
   
4. 
   Erkin Vohidov
   

47. Ernest Xemingveyning “Chol va dengiz” asaridagi bosh qaxramon Santyago uchun baxt keltiruvchi raqam qaysi qatorda berigan?
A. 75
B. 80
C. 95
D. 85
48. Martin Eden asaridagi bosh qaxramonning sevgilisi kim edi?
A. Rose
B. Ruf
C. Rith
D. Ryufe
49. Nazar Eshonqulning “Qora kitob” qissasining bosh goyasi nimada?
A. Inson ichki manaviyati
B. Insonning kunlik turmish tarsi
C. Insonning jamiyatdagi o`rni
D. Insonning moddiyatga bo`lgan qarashlari
50. Onore DeBalzak.ning “Gorio ota”romani o`zbek tiliga kim tomonidan tarjima qilingan
A. Gaybulla Assalom
B. Asil Rashidov
C. Mahkam Mahmudov
D. Sulton Muxammadjonov
51. “Qorong‘i oshxonada bir burda non kavshab, choy ichgan bo‘ldi. Yo‘lakdagi ilgakda osig‘liqturgan paxtali choponini kiyib, boshiga paxmoq ro‘mol o‘radi. Biqini tag‘in achishib og‘ridi. Birpas ikkilanib turdi-da, choponini yechdi. Tag‘in uyga kirdi. Timirskilanib sandiq ochdi.” Parcha O`tkir Xoshimovning qaysi asaridan olingan?
A. Dunyoni ishlari
B. Ikki eshik orasi
C. Tushda kechgan umrlar
D. Baxor qaytmaydi