Namanagan davlt universitetiespublikasi informatika kafedrasi

 
iSpring Sute dasturi. 
iSpring paketi dasturlarini faollashtiramiz va ekranda quyidagi vkladkadan 
iSpring Pro dasturini tanlaymiz. 
iSpring Pro dasturi: 
iSpring Pro dasturi ishga tushganda Power Pointni ishga tushiring yozuvi 

---

75 
chiqadi va uni bosib, biz dasturni ishga tushiramiz. Dasturda taqdimotni yaratib, 
unga o’z ovozingiz bilan video-ma’ruza yozishingiz, Youtubedan kerakli filmni, 
video-larni qushishingiz mumkin.Bu dastur video-lavhalarni taqdimotga quyish 
uchun va kameradan o’zingizni ma’ruza o’qishingizni ovozli video tariqasida 
yozishi mumkin. 
2.
Bilimni baholash tizimlari haqida tushuncha.
3.
Bilimlarni baholashga mo’ljallangan dasturiy vositalar haqida 
ma’lumot va ularning Test yaratish va o’tkazish dasturlari: Mytest, 
EasyQuizzy. 
EasyQuizy dasturida test yaratish: 
Avval ishchi stoldan Q EasyQuizy piktogrammani topib, uni ishga solamiz. 
Bu piktogrammaga burkangan dastur test yaratish uchun mo’jallangan dasturlardan 
biridir. Test yaratuvchi dasturning bosh menyusi quyidagicha: “Informatsiya o teste” 
,“ “Voprosы i otvetы”, “Nastroyki testa”. 

---

76 
Ekranda dasturning ichki ko’rinishi ochiladi, uning menyularini ko’rib, test 
yozadigan sohasini topiladi va u erga test kiritiladi. Buning uchun avval “Prosmotret 
testirovanie” bo’limini bosamiz, ekranda test yaratish uchun oyna namoyon bo’ladi, 
unga test kiritiladi. 
“Prodoljit skanirovanie” bo‘limini bosiladi va testni kiritish uchun boshqa oynasi 
chiqqandan so‘ng uning sohalarini sinchiklab qarab chiqiladi: 

---

77 
Testning nomini va uning mazmuni bo‘yicha izoh berbkflb. Test kimga, qaysi 
yo‘nalishga mo‘ljallanganligini yoziladi. 
Bu narsalarni “Informatsiya o teste” bo‘limiga kirib, amalga oshiriladi. 
“Avtor” sohasiga test yaratgan muallif ismini yoziladi. “Opisanie testa” qismiga test 
qaysi fanga oidligini va kimga, qaysi kurs talabalari uchun, qaysi yo‘nalishga oid 
tuzilganligini yoziladi. Qanday mavzu va modullarni, nechta modulni qamrab 
olagnligi haqida ma’lumot kiritiladi. Keyingi menyuga ya’ni “Voprosы i Otvetы” 
bo‘limiga kiramiz. Savol va unga javoblarni kiritamiz. To‘g‘ri javobning pastida 

---

78 
tugmani belgilab, to‘g‘ri javobligini aniqlab qo‘yamiz. Undan so‘ng “Dobavit” 
tugmasini bosib, savollarga javoblar variantlarini ko‘paytirish mumkin. SHu tariqa 
savolga javoblarni 4tagacha ko‘paytirib olamiz. 
Chap tomondagi panelda paydo bo‘lgan “Dobavit” sohasini bosib, yangi 
savolni xosil qilish va uni to‘ldirish kerak. O‘ng tomondagi panelga esa savolning 
javoblarining variantlarini kiritamiz. Savolga javob variantlari ko‘payib ketsa, uni 
“Udalit otvet” sohasini bosib, uchirishimiz mumkin. SHu tariqa biz Testni 
yaratishimiz mumkin. Testda savollar 200ta bo‘lishi kerak. 100talik yoki 200talik 
savol va ularga 4 tadan javoblarni tuzib, uni Fayl-Soxranit kak sohasini bosib, biror 
nom bilan Ishchi stolga saqlab qo‘yamiz. Savollarga berilgan tug‘ri javoblar uchun 
ball quyiladi, 100 ta savolga misol uchun, 100 ball, xar bir tug‘ri javobga 1 balldan, 
200 ta savolga 100 ball, xar bir tug‘ri javobga 0,5 balldan. 
Yuqoridagi rasmdan Vopros sohasiga savolni va “VAriantы otvetov” 
sohasiga javoblarni kiritiladi. Tug‘ri javob belgilanadi. Javoblar variantlarini 
ko‘paytirish mumkin, ya’ni ularni qushish mumkin yoki ko‘payib ketgan bo‘lsa, 
uchirib tashlash imkoniyati mavjud. Tayyor bo‘lgan testni, uni qaerga saqlangan 
bo‘lsa, o‘sha erdan piktogrammasini topib, ishga tushiriladi, uning piktogrammasida 
savol rasmi paydo bo‘ladi. Uni ishga tushirib, tayyor testni ishlash mumkin. 

---

79 
Familiya va ism kiritiladi va “Nachat testirovanie” bo‘limini bosiladi. 
Natijada ekranda test chiqadi, quyidagi testni ishlashni boshlaymiz. Ekranda birinchi 
savol va unga javolar variantlari ko‘rsatiladi. Ulardan tug‘rijavobni topib, uni 
belgilanadi va “Prinyat otvet” klavishasi bosiladi va navbatdagi savolga o‘tiladi. Aga 
savolga javobnitanlay olmasangiz, vaqtni o‘tkasmazlik uchun, uni tashlab 
ketishingiz mumkin va keyinroq unga qaytib, ishlab quyishingiz mumkin bo‘ladi. 
Bu vaqtni tejash maqsadida amalga oshiriladi. Testni vaqtga bog‘lab quyish mumkin 
bo‘ladi. 

---

80 

---

81 
Kirish va xulosa sohasidan tashqari “iSpring Kinetics dasturida nima 
kiritiladi?” degan savolga-“Sozdat Razvorot” javobini tanlab, “Prinyat otvet” sohasi 
bosiladi.Ekranda keyingi savol chiqadi, uni uqib, navbatdagi javob tanlanib, yaa 
“prinyat otvet” sohasi bosiladi. 

---

82 
Talabalar Savolga javobni tanlab, keyin “Prinyat otvet” sohasini bosishadi. 
Hisobotni ko‘rib chiqish mumkin. Hisobotni faylga saqlash mumkin va chop etish 
imkoniyati bu dasturda mavjud, buni mos ravishda “Soxranit fayl”, “Pechat” 
tugmalarini bosib, amalga oshiramiz. Savollarga javoblarni belgilab, oxirida ballni 
yoki bahoni ko‘rish mumkin bo‘ladi.Hisobotni o‘qib, unda notug‘ri topilgan 
javoblrning tug‘ri javob variantini ko‘rish va testni takrorlab ishlash mumkin, shu 
tariqa takrorlab, 100talik testni 100%ga chiqarish mumkin bo‘ladi. 

---

83 
MYTEST DASTURIDA TEST YARATISH USLUBIYOTI 
Ta’lim jarayonida talabalar bilimini nazorat qilishda, oraliq va yakuniy 
nazoratlarni o’tkazishda, tashkil qilishda vaqtni tejovchi, adolatli va haqqoniy testni 
o’tkazish vositasi-test olish hisoblanadi. Testlarni electron tarzda olish, kompyuter 
vositasida test dasturlari yordamida o’tkazish esa maqsadga muvofiqdir. 
Hozirgi kunda juda ko’p test dasturlari yaratilgan.Bu sohada horijiy 
ishlanmalar EuasyQuizy dasturi, Amerika dasturchilari orqali yaratilgan MyTest, 
Rossiya ham MyTest dasuri yaratilgan. iSpring Sute paketidagi iSpring QuizMaker 
dasturlari hammaga ma’lum. Toshkent Davlat Universiteti professor o’qituvchilari 
tomonidan yaratilgan Test o’tkazishga mo’ljallangan, testni kiritish, uni tahrirlash 
va on-line uslubida o’tkazishni amalga oshiruvchi testlar yaratilgan. Namangan 
Davlat Universitetida ham test kiritishni, tahrirlashni amalga oshiruvchi redaktorli, 
testni on-line tarmoqda va internetda o’tkaza oladigan TEST dasturi 
t.f.n.A.Mirzamov tomonidan yaratilgan, bu dasturni mukamallashtirishga ham ishlar 
olib borilgan va uning natijasida testda talaba ishlagan testing notug’ri berilgan 
javobning tug’ri javobini ko’rish imkoniyati berilgan. Bu Test dasturidan NamDuda 
talabalardan oraliq nazorat olishda qo’llaniladi. Moodle o’quv platformasida ham 
oraliq, yakuniy testlarni qabul qilish mumkin. Buning uchun bu platformaning matn 
kiritish redaktoriga test kiritiladi. Tizimda ball kiritish mezoni o’rnatilgan, har bir 
savolning tug’ri javobiga ball quyiladi. Bu testl dasturlar va o’quv platform 
talabalarning bilimlarini adolatli aniqlashga yordam beradi. 
Biz sizga Rossiya dasturchilari tomonidan yaratilgan MyTest dasturi haqida 
bayon etamiz. Bu test dasturi dasturlar paketidan iborat. MyTest dasturlar paketida 
dastur tuzish, uni ishlatish va on-line yoki internet tizimida ishlatish uchun uchta 
alohida dasturlar mavjud. 

---

84 
Bularga: 
MyTestEditor.exe, 
MyTestStudent.exe, 
MyTestServer.exe 
dasturlari kiradi. MyTest dasturi ushbu uchta dasturlardan tashkil topgan. 
MyTestEditor.exe dasturi orqali testni kiritish va tahrir etish,savol va javoblarni 
kiritish, tug’ri javobni belgilash va testni saqlash mumkin. 
Bu dasturga kirib Bosh menyudan keying paneldan turtinchi piktogrammani 

---

85 
bossak, test yozish uchun oyna faollashadi va testni kitishimiz mumkin. 
Topshiriq turini tanlanadi, Bir javobli testmi, ko’p javob variantli testmi va 
h.z. shuni belgilab, OK tugmasi bosiladi. 
Undan keyin ekranda test yaratish uchun yani uni kiritish uchun oyna hosil 

---

86 
bo’ladi, savol va unga javoblar kiritish uchun alohida sohalar ajratilgan bo’ladi. 
Yuqoridagi katta oynaga savol matni kiritiladi. Pastga raqamlar berilgan 
sohalarga test savolining javobi beriladi. Undan keyin esa pastda “Dobavit variant 
otveta” orqali savolga javob variantini ko’paytirish mumkin.Testni kiritamiz. 
Tug’ri javobni belgilaymiz, pastda”Soxranit zadanie” bo’limini bosamiz yoki 
bosh menyudan keying menyu satrdan 6-chi piktogrammani yani topshiriqni saqlash 
piktogrammasini bosamiz. Ekranning chap panelida birinchi savol belgisi paydo 
bo’ladi. Uni yana saqlab nushasiga ikkinchi savolni kiritish mumkin, uni ham 

---

87 
saqlashga mos piktogramani bosib, ikkinchi savolni ham saqlaymiz. Shu tariqa 10ta, 
20ta 100ta, 200ta test yaratib, dasturni ishlatamiz.
MyTestEdit dasturi MyTest paketining-matn redaktori hisoblanib, unda testni 
kiritib, tahrirlar ekanmiz.Testni saqlaymiz, yahshi o’rganish uchun avval uni Ishchi 
stolga saqlash mumkin. Yaratilgan testni ishlatish uchun MyTestStudent.exe 
dasturini ishlatib, uni Ishchi stoldan Open bulimi orqali ochib olamiz, Ishchi stoldan 
nomini topib, uni ochamiz. Test MyTestStudent.exe dasturida ochiladi. Bu dastur 
ochilgan so’ng savol javoblari bilan tepada chiqadi. Uni joylash uchun menyudan 
zangor rangli tugmani bosamiz va savol hamda javoblar tug’ri joylashadi. 

---

88 
Rasmda kurinib turibdiki, savol va javoblari tepa qismida hammasi joylashib 
qolgan, menyudan zangor tugma bosilib, savol va javob variantlarini o’rniga 
quyiladi.