Nam angan davlat universiteti obidjon karimov


Bu gulshan ichraki yo  'qtur baqo guliga sabot



Download 1,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet67/79
Sana19.09.2021
Hajmi1,65 Mb.
#179022
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   79
Bog'liq
Mumtoz she'riyat janrlari. Karimov O

Bu gulshan ichraki yo  'qtur baqo guliga sabot,

Ajab saodat erur chiqsa yaxshiliq bila ot 

muammosidagi 

so‘zidan  «ot»  ( ^ ')   chiqarib  tashlansa,

«Sa'd» ( - ^ )  ismi kelib chiqadi.

Navoiy  fors-tojik  tilida  ham  ko‘p  muammo  yaratgan.  Uning 

«Devoni  Foniy» to‘plamiga 400 ga yaqin  muammo  kirgan.

XV-XVIII  asrlarda  yashagan  ilg‘or  so‘z  san'atkorlari  muammo 

janridan  o ‘zlarining taraqqiyparvarlik fikrlarini  ilgari  surish,  o ‘zlari, 

yashagan  muhitning  yaramas  illatlarini  fosh  etish,  ayrim  zolim, 

munofiq kishilarning qiyofalarini  ochib tashlashda foydalanganlar.

Ammo  ayrim  muammochi  shoirlar  muammoda  mazmunga 

mutlaqo  e'tibor  bermay,  shaklbozlikka  berildilar.  Hatto  ayrim 

shoirlar  faqat  shaklbozlikdan  iborat  bo‘lgan  muammo  yozishdan 

boshqa  ish  qilmaganlar.  Bu  hoi  badiiy-estetik  va  ijtimoiy  fikr 

taraqqiyotiga  xizmat  qilishi  lozim  bo‘lgan  adabiyotning  rivojiga 

emas,  balki  inqiroziga olib borar edi.

64



c h i s t o n

Biror predmet yoki hodisaning xarakter va belgilarini ta'rif-tavsif 

etish orqali o ‘quvchini o ‘sha predmet yoki hodisani topishga dalolat 

qiladigan  she'r  chistondir.  Lirikaning  bu  turi  xalq  og‘zaki  ijodidagi 

topishm oqlar asosida yuzaga kelgan b o iib , X-XII asrlarda fors-tojik 

adabiyotida  lug‘z  nomi  bilan  atalgan.  Bu  she'riy  forma  XV  asrdan 

o ‘zbek yozma adabiyotida fors-tojik  so‘zi  chiston, (chist -  nima,  on

-  u) nomi bilan yaratila boshladi.

Alisher  Navoiy  o ‘zbek  yozma  adabiyotida  bu  lirik  janm ing 

dastlabki 

namunalarini 

yaratib, 

uning 

adabiyotdagi 



o ‘rnini 

qonunlashtirgan  va  «Badoe'ul-vasat»  devoniga  o ‘nta  chiston 

kiritgan.  Navoiy  chistonlari,  boshqa  janrlardagi  asarlari  kabi, 

diqqatga  sazovordir.  Ularda  shoir  o ‘z  atrofini  o ‘rab  turgan 

predmetlami,  ijtimoiy  munosabatlami,  turmush  hodisalarini  aks 

ettiradi.  Shuni  ham  aytish  kerakki,  bu  asarlar  boshdan  oxirigacha 

nozik yumor bilan  sug‘orilgan b o ‘lib,  asosiy g ‘oya shu yumor orqali 

ifodalanadi.  M asalan,  shoir  tanganing  nomini  aytmasdan,  uning 

tashqi belgilari va ichki mohiyatini shunday tasvirlaydi:


Download 1,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   79




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish