N xojiyeva, B. Sharipov, sh. Muxsinov

9 -bap boyınsha juwmaqlar

Matematikalıq támiynattıń universallıǵı delingende, bul támiynattan bir qansha konstruksiyalaw obektlerin konstruksiyalawda paydalanıw múmkinshiligi bar ekenligi tunushiladi. Programmalıq támiynatda algoritmik puqta metod bolmaǵan metodlardan paydalanıw maqsetke muwapıq bolmaydı. Konstruksiyalawdıń hár bir basqıshında ozıniń aralıq nátiyjeleri hám hár bir basqısh daǵı qátelik kelip shıǵıw derekleri bar. Usınıń sebepinen jaman jaǵdayǵa maslastırıw nátiyjesinde hatoliklar kútá úlkenlesip ketiwi múmkin.

Kompyuter waqtın tejew talapınan keyingi talap, yad ko'lemin tejew talapı bolıp tabıladı. Bul talap matematikalıq támiynattıń qanshellilik ekonomikalashtirilganligii ko'rsetedi hám dúzilgen programma uzınlıǵı menen xarakterlenedi. Matematikalıq modellerdi payda etiw metodların eki gruppaǵa ajıratıw múmkin. Birinshi gruppa metodlarına, túrli iyerarxik dárejelerde elementler matematikalıq modellerin hám sistemalar makromodellarini payda etiw metodları kiredi.
Programmalıq támiynattıń matematikalıq modellerin payda etiw prosedurasi tolıq formallashtiriladigan bolıwı múmkin, sebebi alar elementtiń dúzilisi hám islewi tuwrısındaǵı qabıl etilgen al yamasa bul formal bolmaǵan qarawlar hám jol qoyıwlarǵa tiykarlanǵan bolıp tabıladı. Programmalıq támiynat matematikalıq modellerin payda etiw usıllarında kóp uqsaslıqlar ámeldegi, lekin birpara ayırmashılıqlar de bar bolıp tabıladı.
Programmalıq támiynattı modellashtirilayotganda, programmalıq támiynat elementleri hám alar arasındaǵı munasábetler xarakterlenedi. Programmalıq támiynat konstruktsiyalarini modellestiriw máselesi programmalıq qosımshalar ushın birinshi dárejeli esaplanadı. Biraq bul máseleni sheshiwdiń “moxiyat-baylanıs” sıyaqlı isenimli metodları bar.
Birden-bir modellestiriw tili (UML) programmalıq támiynat sistemaların, sonıń menen birge, biznes modellerin hám basqa programmalıq támiynat bolmaǵan sistemalardı belgilew, vizuallastırıw, qurıw hám hújjetlestiriw ushın til bolıp tabıladı. UML - bul úlken hám quramalı sistemalardı modellestiriw ushın ilgeri tabıslı qollanılǵan injenerlik texnikasınıń birikpesi bolıp tabıladı. UML tórt túrdegi ob'ektlerdi belgileydi: strukturalıq, minez-qulıq, gruppalaw hám anıqlama beriw.