|
Aholini ko‘chirish usullariga qarab, 3 taga bo‘linadi:
1.Transportda;
2. Piyoda tartibda;
Z.Aralash usul.
Aralash usul eng samarali va eng maqbul usul hisoblanadi. U mavjud transport yordamida iloji boricha eng ko‘p ishlovchilar bilan bir vaqtda aholini qolgan qismini birga qo‘shib olib chiqishga asoslanadi. Bunda, asosan piyoda tartibda yura olmaydigan aholini transportda olib chiqish rejalashtiriladi.
Aralash usul favqulodda vaziyat zonolaridan aholini ko‘chirish tadbirlarini eng qisqa muddatda o‘tkazish talablariga juda mos keladi.
Ko‘chirilgan aholi xavfsiz joylarda maxsus buyruq bo‘lguncha joylashtirib turiladi. Aholini ko‘chirish tadbirlarining hajmi kunligi, tashkil etish va o‘tkazishdagi murakkabliklari ko‘chirish tashkilotlarini tuzishga hamda ularning aholini ko‘chirishga sifatli tayyorgarlik ko‘rishlariga oshirilgan talablar qo‘yadi.
Aholini ko‘chirishni tashkil qilishni rejalashtirish, tashkil etish va o‘tkazish bevosta shahar, tuman va viloyatlarning ko‘chirish tashkilotlariga, hokimiyat idoralariga, favqulodda vaziyatlar favqulodda vaziyat boshqarmalari va bo‘limlariga yuklatiladi. Quyidagilar ko‘chirish tashkilotlari tarkibiga kiradi:
- aholini ko‘chirish hay’atlari (AKH);
- ko‘chirilganlarni qabul qilish hay’atlari (KQQH);
- ko‘chiriladiganlarning intilish punktlari (KIP);
- ko‘chirilganlarni qabul qilish punktlari (KQQP);
- ko‘chirishning oraliq punktlari (KOP);
- piyoda ko‘chirilganlarning yo‘llaridagi boshqarish guruhlari;
-ko‘chiriladigan aholini transportda (piyoda) olib chiqish tezkor guruhlari - aholini ko‘chirish hay’atlari (AKH)
FVDTning ishchilar, xizmatchilar va aholini ko‘chirish rejalashtirilayotgan hamma hududlarda ko‘chirish hay’at (KH) tashkil etiladi.
Hududiy - ko‘chirish hay’atlari tarkibiga tegishli ma’muriyat rahbarlari qarori bilan o‘sha ma’muriy-hududiy bo‘linmalarning mas’ul xodimlari tayinlanadi. Ko‘chirish hay’atining raisi etib, odatda, ma’muriy - hududiy bo‘linma rahbarining o‘rinbosari tayinlanadi. Ko‘chirish hayati tarkibiga a’zo etib, sog‘liqni saqlash, ta’lim, ijtimoiy ta’minot idoralarining, transport tashkilotlarining, ichki ishlar boshqarmalarining (bo‘limlarining) rahbarlari (ularning o‘rinbosarlari), garnizon yoki harbiy komissarlik boshliqlarining vakillari tayinlanadi. Ko‘chirish hay’atlarida ish yuritish va texnik ishlarni bajarish uchun hududiy boshqaruv idoralarining ma’muriyat xodimlaridan ishchi apparat tayinlanadi. Ko‘chiruv hay’atlarining ishchi apparati ish yunalishlari bo‘yicha bo‘linadi hamda mahalliy sharoitni hisobga olib, bir necha tashkiliy guruhlardan iborat bo‘lishi mumkin. Bular, masalan, transportda va piyoda olib chiqiladigan aholini hisobga olish guruhi, ko‘chirish transporti guruhi, ko‘chirilgan aholini hisobga olish, qabul qilish va xavfsiz joylarga joylashtirish guruhi, ko‘chirish tadbirlarini ta’minlash guruhi va h.k.
Ob’ekt aholini ko‘chirish haytatiga, odatda, korxona, yaqinida bittadan hisobida sutkasiga 5-6 ta poezd jo‘natishni yoki soatiga ikiga (har biri 500 kishidan) piyodalar kolonnasini butlash va tayyorlashni ta’minlaydigan qilib tashkil etiladi.
KAIP bir vaqtda baravariga kamida bitta poezdga (kemaga) odamlar chiqishini yoki baravariga bir kolonna odam yig‘ilishini ta’minlaydigan bo‘lishi kerak. Har qaysi KAIP ga tartib nomeri beriladi. Unga iqtisodiyot ob’ektlari, turar joydan foydalanish tashkilotlari, shuningdek aholini transportda olib chiqish va piyoda ko‘chiriladiganlarning yo‘llari, tashkil etiladigan transportga chiqish punktlari birkitib qo‘yiladi. KAIPning shahar, tuman, ob’ekt ko‘chirish hay’atlari bilan transportga chiqish punktlari va transport tashkilotlari bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqasi ta’minlangan bo‘lishi kerak. KAIP ishini ta’minlash uchun negizida KAIP yo‘lga qo‘yiladigan hududiy ijroya idoralari, tashkilotlari va muassasalari xodimlari hisobidan ishchi apparat tayinlanadi.
Ko‘chirilgan aholini qabul qilish punktlari (KAQQP).
Qo‘chirilganlarni qabul qilish punktlari ko‘chirilgan aholini transportdan tushadigan punktlarda yo‘lga qo‘yiladi hamda shu aholini kutib olish va keyingi joylashtiriladigan joylarga jo‘natishga mo‘ljallangan bo‘ladi.
Odamlarni har qanday ob-havoda vaqtincha joylashtirishni, qish vaqtlarida esa isitish imkoniyatini ta’minlaydigan maktablar, klublar va boshqa jamoat va ma’muriy binolarda KAQQP yo‘lga qo‘yilishi mumkin. KAQQP ga qancha va qachon odam kelishiga qarab, ovqat va ichimlik suv bilan ta’minlash nazarda tutiladi. Buning uchun umumiy ovqatlanish punktlaridan-oshxona, kafe va h.k. lardan, ular bo‘lmaganda esa ovqatlanish ko‘chma punktlaridan foydalanish mumkin.
KIP xodimlarining soni ko‘chirilib keltiriladigan aholi sonini hamda uni ta’minlash tadbirlarining hajmini hisobga olib belgilanadi.
Aholini favqulodda vaziyat zonalaridan shoshilinch (kechiktirib bo‘lmaydigan) ko‘chirish, odatda, KIPni yo‘lga qo‘ymasdan o‘tkaziladi. Ularning vazifalari bunday hollarda tegishli ma’muriy-hududiy birliklar birkitib tezkor guruhlarga yuklatiladi.
Tezkor guruhlar quyidagi vazifalarni hal qiladi:
-odamlar yashab turgan joyida (yashash joyida yoki ish joyida) aholini xabardor qilish, yig‘ish, hisobga olish va uning transportga chiqishini tashkil etish;
-aholini transport vositalariga taqsimlash, ko‘chirish kolonnalarni tuzish va ularga ko‘chish yo‘llari bo‘ylab hamrohlik qilish;
-aholini ko‘chirish va ko‘chirish yuqori idoralariga xabar berish qanday o‘tayotganini nazorat qilish;
-mas’uliyatidagi zonada jamoat tartibini tashkil qilish va saqlash.
Ko‘chish oraliq punktlari (KOP).
Favqulodda vaziyatlar zonasining tashqi chegarasida ko‘chish oraliq punktlari tashkil etiladi. KOP quyidagilarni ta’minlashi kerak:
-aholini hisobga olish, qayta ruyxatdan o‘tkazish, dozimetrik va kimyoviy nazorat qilish, sanitariya ishlovidan o‘tkazish va borib turiladigan xavfsiz joylarga jo‘natish. Zarurat bo‘lsa, ifloslangan (zaharlangan) kiyim-bosh va poyafzalni KOP da almashtiriladi va maxsus ishlovdan o‘tkaziladi. KOP da aholini favqulodda vaziyat zonasida ishlagan transportdagi ifloslanmagan (zaharlanmagan) hududda ishlaydigan "toza" transport vositalariga o‘tkaziladi. KOP temir va shosse yo‘llar, suv yo‘llari yaqinida bo‘ladi. Aholini favqulodda vaziyat yuz bergan zonadan ko‘chirish har bir alohida holda shu vaziyatning yuzaga kelish sharoitiga, favqulodda vaziyat manbai, ta’sir omillarining ta’sir etish xarakteri va makon va vaqt parametrlariga qarab belgilanadi. Favqulodda vaziyat yuzaga kelishi haqidagi ishonchli taxmin haqida malumot olinganda odamlarni favqulodda vaziyat yuz bergan zonadan transportda va piyoda uyushqoqliq bilan olib chiqish uchun qulay sharoit yaratishdan iborat bo‘lgan tayyorgarlik tadbirlari o‘tkaziladi. Ba’zi hollarda aholini ko‘chirish cheklangan yoki mahalliy xarakterda bo‘ladi.
Xabar berish oldindan (taxminga binoan) yoki selning boshi signal darvozasidan o‘tganda (shoshilinch ko‘chirishlarda) amalga oshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
