N. Rahmatullayeva A. Kamalov ijtimoiy menejment

15.3. Ijtimoiy rejalashtirish

Ijtimoiy rejalashtirishning ikki shakli mavjud: manzilli rejalashtirish va egri vositalar yordamida rejalashtirish.

Manzilli rejalashtirishda ijtimoiy jarayonlarni rivojlantirishni tashkil qilish uchun munosabatlarni normalashtirish, tashkilotlarga (aniq bir) masalalar yetkaziladi. Egri vositalar orqali rejalashtirish tizimga ta‘sir etuvchi ehtiyojlar, imkoniyatlar va shartlarni atroflicha o‗rganishni ko‗zda tutadi.
Ijtimoiy rejalashtirishning turli xil metodlari-aniqlangan balansli metod, normativli, analitik, variantli, kompleksli, ijtimoiy eksperimental, iqtisodiy matematik metodlar.
V.S.Dudchenko va V.N.Makarevich «ijtimoiy texnologiya» tushunchasini inson faoliyati yoki uning fragmenti, inson faoliyatini jamiyat ahamiyatidagi maqsadlarga erishish bo‗yicha amalga oshirish sifatida tushuntirib berdilar²⁹.
V.N.Ivanov o‗zining «Zamonaviy sharoitda ijtimoiy texnolo-giyalar» kitobida ijtimoiy texnologiya «ma‘lum metodlar tizimi va ijtimoiy tizimlarning yashirin potensialidan foydalanishda ijtimoiy me‘yorlar, uning taraqqiyot maqsadlarini muvofiqlashtirish bilan ochib berilishi mumkin» deb gapiradi³⁰.
Inson faoliyatiga ta‘sir etishning turli xil usullari mavjud. Ijtimoiy injeneriya bu maqsad uchun ijtimoiy texnologiyalarni qo‗llaydi.
«Texnologiya» so‗zining o‗zi grekcha so‗zdan kelib chiqqan bo‘lib, «san‘at», «mohirlik»ni anglatadi. Aniq bir faoliyatni doimiy ravishda qaytarishlik natijasida inson har bir harakatni maksimal optimizatsiyaga

29. 
    Кантор Э.Л. и др. Экономика предприятий: Учебник. СПб.: Питер, 2009. C. 224.
    

29. 
    Иванова В.Н. Социалный менеджмент. М.: Высшая школа, 2010. C. 496.
    

245

yetkazadi. Ana shuning o‗zi harakat algoritmiga aylanadi, ya‘ni biron-bir natijaga erishish uchun ijtimoiy texnologiyalarga aylantiradi.
V.I.Patrushev ishlarida ijtimoiy texnologiyalar strukturasi sinflar va turlar bo‗yicha keng yoritilib berilgan. V.I.Patrushev ishlarida ijtimoiy texnologiyalar strukturalizatsiyasi yetarlicha to‗liq tatbiq etilgan³. U barcha turli xillikni sinflar va turlar bo‗yicha tarkibiy qismlarga ajratadi:

6-jadval