N. N. Azizxodjaeva tomonidan yozilgan bo‘lib, oliy maktab o‘qituvchilari pedagogik mahorati va pedagogik texnologiyalar zamonaviy muammolarini ochib beradi

Bilish faoliyatini jonlantirish faqat bilimlami o ‘z!ashtirish jarayonini
yaxshilashgagina emas, balki shaxsning eng muhim sifati boMgan faollik
va mustaqiilikning shakllanishiga ham yo‘naltirilgan bo‘Iishi zarur.
Talabalar oliy o ‘quv yurtida o ‘qib turgan vaqtida bilim, malaka va 
ko‘nikmalami egallashda barcha turdagi o ‘quv jarayoniga jalb qilinadilar. Bu 
davrda ular shaxsining asosiy qiyofalari shakllanadi. Faoliyatining bu shakllarida 
ulam ing ehtiyojlari, qiziqishlari, m oyilliklari, hissiyotlari, m otivlari, 
shuningdek,4umumiy va xususiy qobШyatlaгi paydo bo‘ladi va rivojlanadi.
O lim larning isbotlashlaricha, har qanday faoliyatning tarbiyaviy 
samaradorligi ko‘proq uning tashkil etilish darajasiga bog‘liq. Qachonki, yosh 
xususiyatlari faoliyat turlarining galma-galligi, m e’yoriyligida amalga oshadi.
Bilish faoliyatini jonlantirishda 
qiziqish 
alohida ahamiyatga ega.
0 ‘rganishga bo‘lgan qiziqishni 
olimlar ijobiy, hissiy bo‘yoqqa ega bo‘lgan, 
bilim, malaka va ko‘nikmalaiga bo‘lgan alohida munosabat deb baholaydilar.
Bilishga bo‘lgan qiziqish 
— o ‘qitishdagi o ‘ziga xos qiziqish turidir.
G .I. Shukina 
bilishga bo‘lgan 
qiziqishni, insonning predmet va atrof- 
m uhit hodisalariga b o ‘lgan murakkab munosabati va ulam ing m uhim 
xususiyatlarini har tom onlam a, chuqur o ‘rganish va bilishi, deb qaraydi.
Bilishga bo ‘lgan qiziqish saralab olishga yo‘naltirilgan va u shaxsning 
ehtiyojlaridan kelib chiqadi.
Bilishga bo ‘lgan qiziqish, bilish faoliyati mohiyati, fikrlaming obyektga 
bo‘lgan betinim yaqinligi bilan bog‘langandir.
Bilimga bo ‘lgan qiziqishning belgilari quyidagilardin
• 
intellektual xarakterda bo'lishi;
• ijodiy xarakterda bo4ishi.
Bilimga bo ‘lgan qiziqishning rivojlanish bosqichlari:
• 
qiziqsinish — mo4jalning elementar darajasi — “mo4jallangan qiziqish
• qiziquvchanlik — bilishga bo4gan ehtiros, quvonch bilan obyekt
chegarasiga kirib borish;
• bilishga bo4gan qiziqish — hodisalaming mohiyatiga kirib borishga
intilish, haqiqatni qidirish.
• 
nazariy qiziqish — voqelikka fa o l ta \sir etish orqali nazariy asoslar,
qonuniyatlami bilishga intilish;
Qiziqishning paydo bo‘lishi va rivojlanishini shartli ravishda quyidagicha 
sathlarga ajratish mumkin:
• 
y a n g i fa k tla r g a , m a sh g t u lo tla rd a o lin a d ig a n a xb o ro tla rd a
gavdalanadigan mashgulotlarga bevosita qiziqish hamda har x il sharoitlarda
harakat qiluvchi narsa va hodisalam ing muhim xususiyatlarini bilishga
qiziqish;
34

---

• 
0
‘rganishga bo4gan barqaror qiziqish. U talabalarga ta ’lim berishda
truihim xarakterga ega va unda bilishga bo4gan qiziqish tashqi omillarga
niuhtoj hamda и real o'quv jarayoni shart-sharoiti va usullari bilan bogliq
ho'ladi.