N mahmudov, A. Nurmonov, A. Sobirov

*  yoki  nimaga  qarashli  ekanini  bildirib,  qanday?,  qanaqa?, 
qaysi?,  qancha?,  nechta?,  kimning?,  nimaning?  kabi  so ‘- 
roqlarga javob  bo‘luvchi  gap  boMagiga  aniqlovchi  deyiladi.
1Ш"  Aniqlovchilar  ma’nosiga  ko‘ra  ikki  xil  boMadi:
1.  Sifatlovchi  aniqlovchi.  2.  Qaratqich  aniqlovchi.  Tahlilda 
aniqlovchilar  ostiga  to ‘lqinli  chiziq  ( 
лллллал
 )  chiziladi.
150-mashq.  0 ‘qing.  Matndan  o ‘zingizga  qanday  xulosalar  chiqarasiz?
Bir kishining  Ali va Vali  ismli  ikki  o ‘g‘li bor  edi.  Ali  qanoatli,  Vali 
qanoatsiz  edi.  Bir  kuni  otasi  bozordan  olma  olib  kelib,  bolalarini 
sinamoq uchun  chaqirib:  «M ana,  sizga  olma beraman»,  —  dedi.  Vali 
tezlik  bilan  kelib:  «Otajon,  menga  ham m asini  bering»,  —  dedi.  Ali 
sekingina  kelib:  «Menga  bitta  olma  bersangiz  b o ‘ladi»,  —  dedi.  Otasi 
Alining  qanoatiga  ofarin  o ‘qib,  quchog‘iga  olib,  peshonasidan  o ‘pdi 
va  ikkita  olm a  berdi.  Am m o  Valiga  olm a  berm ak  qayda,  balki: 
«Qanoatsiz  b o ‘lma!»  —  deb  dakki  berdi.
Qanoat  birla  qorin  to ‘ydirursiz,
Qanoat  boMmasa,  ko‘p  och  boMursiz.
Qanoatsiz  kishi  bag‘rini  dog‘lar,
Qanoatlik  kishi  og‘zini  yog‘lar.
(Abdulla  Avloniy)
1- 
topshiriq.  Matn  mazmuniga  mos  sarlavha  toping.  Qanoat  yoki 
qanoatsizlik  haqida  hadis  va  maqollar  keltiring.
2- 
topshiriq.  Qanday?,  qancha?,  nechta?,  kimning?  so‘roqlariga  javob 
bo‘lib,  otga  bog‘langan  so‘zlami  so‘z birikmasi  shaklida  ko‘chiring.
50

---