N mahmudov, A. Nurmonov, A. Sobirov

f 
S o ‘z bo‘g‘inlaridan yoki gapda ishtirok etayotgan so‘zlardan 
binning  boshqalariga  nisbatan  kuchliroq  talaffuz  qilinishiga 
urg‘u  deyiladi.
KH3  Urg‘u  ikki  xil  boMadi:  1)  so‘z  urg‘usi;  2)  gap  urg‘usi.
S o ‘z  bo‘g ‘inlaridan  birining  boshqalaridan  kuchliroq  talaffuz 
qilinishi  so'z  urg‘usi  deyiladi.
Tilimizda  so‘z  urg‘usi  ko‘pincha  so‘zlaming  oxirgi  bo‘g ‘iniga 
tushadi.  S o ‘zda  bo‘g ‘inlar  ko‘payishi  bilan  urg‘u  ham  oxirgi
1 1 -  Ona tili, 5-sinf 
161

---

bo‘g ‘inga  k o‘chib  boradi.  Yozuvda  urg‘u  tushgan  bo‘g ‘in 
tepasiga  О   belgisini  qo‘yish  bilan  ifodalash  mumkin.
M  a s a 1 a n:  data,  dalalar,  dalalarga.
♦   451-m ashq.  «Birni  birov  beradi,  k o‘pni  —  rnehnat»  deganda,  nimani