N mahmudov, A. Nurmonov, A. Sobirov

f 
Biror  so ‘roqqa  javob  bo‘lib,  ko‘pincha  atash  ma’nosini 
bildiruvchi,  gapda  m a’lum  bir  gap  bo‘lagi  yoki  undalma 
vazifasida  keladigan  so‘zlar  mustaqil  so‘zlar  sanaladi.
S o ‘roqqa  javob  b o‘lmaydigan,  atash  m a’nosini  bildir- 
maydigan  so‘zlarga  yordamchi  so ‘zlar  deyiladi.
224-mashq.  0 ‘qing.  Yordamchi  so‘zlarni  topib,  ular  ishtirokida  uchta 
gap  tuzing.
Bir  ko‘r  kishi  bilan  cho‘loq  katta  suv  yoqasiga  yetishdilar.  Suv 
ustiga  tashlangan  yog‘ochdan  o ‘tishlari  lozim  edi.  C ho‘loq  aytdiki: 
«Birodar,  m en  o ‘tolm aym an,  chunki  oyog‘im  yaramaydi».  K o ‘r: 
«Agar  ko‘zim  b o ‘lsa  edi,  o ‘tardim»,  —  dedi.  Biror  tadbir  topishlari 
yoki  birovdan  yordam   so‘rashlari  kerak  edi.  0 ‘tirdilar  va  biroz 
o ‘yladilar.  Shunda  ch o ‘loq  dedi:  «Bo‘lmasa,  sen  m eni  orqangga 
opich,  senga  yo‘l  ko‘rsatib,  oyoq  qo‘yadigan  yeringni  ko‘rsatib  turay, 
ikkimiz  ham   o ‘tib  ketamiz».  Shunday  qilib,  bir-birlarining  yordami 
bilan  ikki  yorti  bir  butun  b o ‘lib,  suvdan  o ‘tdilar.
(Abdulla  Avloniy)