N. M. Alovddinova Ilmiy va pedagogik xizmatlar markazi direktori

Kerakli jihozlar
Ish jihozlariga tirkash qurilmalari, o‘rnatma tizimlar, quvvat olish vali, harakatlantirish 
shkivi, harakat tezliklarini kamaytirish uchun sekinlashtirgich, differensialni 
blokirovkalash tizimi, yoritish tizimi va signalizatsiya, yetakchi g‘ildiraklarni 
vazminlashtirgich, tekshirish-o‘lchash apparatlari va boshqalar kiradi. 
Hozirgi kunda traktorning konstruksiyalari materiallar hajmini kamaytirish, 
dvigatelning quvvati va ish tezligini oshirish, traktorning tortish sifatini, shuningdek, 
mexanizatorlarning sanitariya-gigiyenik sharoitlarini yaxshilash bo‘yicha ishlar olib 
borilmoqda.
@edurtm_uz

---

175
Mustahkamlash uchun savollar
1. Traktor so‘zi ma’nosini aytib bering. 
2. Traktorning qanday turlarini bilasiz?
3. Traktor tuzilishi va uning qismlari vazifalarini tushuntirib bering.
G‘ildirakli va zanjirli traktorlar qaysi birining foydali ish koeffitsiyenti yuqori? 
Nima uchun? 
7-§. QISHLOQ XO‘JALIGIDA ISHLATILADIGAN 
KULTIVATOR TURLARI VA VAZIFALARI
O‘simliklarning yaxshi o‘sishi, rivojlanishi va hosildorligining oshishida qator 
oralariga ishlov berish muhim ahamiyatga ega. Yerni ishlashdan maqsad, tuproqning 
ustki qatlamini yumshatish, begona o‘tlarni yo‘qotish, o‘simliklarning o‘sishi va 
rivojlanishi uchun sharoit yaratishdan iborat. O‘simlik qator oralari kultivatorlar 
yordamida ishlanadi. 
Kultivator
(lot. 
cultivo
– ishlov berish, chopiq qilish) – shudgor tuproq qatlamini 
ag‘darmay yumshatish, begona o‘tlarni yo‘qotish, chopiq qiladigan ekinlar qator 
oralariga ishlov berish, o‘simliklarni mineral o‘g‘itlar bilan oziqlantirish, nihollarni 
yaganalash va egat ochishga mo‘ljallangan qishloq xo‘jaligi quroli.
Kultivatorga bajargan vazifasiga qarab, kerakli ish organlari o‘rnatiladi. 
Panja
kultivatorning asosiy ish organi hisoblanadi. 
Y
oppasiga ishlaydigan kultivator
shudgorda begona o‘tlarning ildizini qirqish, ekish 
oldidan tuproqni 12 cm gacha chuqurlikda yumshatish uchun qo‘llaniladi. 
Vazifasiga ko‘ra:
Vazifasiga ko‘ra:
• chopiq qiladigan;
• yoppasiga 
ishlaydigan.
• maxsus;
• oziqlantiruvchi.
• tirkama;
• o‘rnatma.
Traktorga ulanishiga ko‘ra: