N. J. Toshmanov rivojlanish biologiyasi



Download 9,16 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/97
Sana20.01.2022
Hajmi9,16 Mb.
#393918
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   97
Bog'liq
Ривожланиш биологияси дарслик

Kariotip.
 Kariotip tushunchasini tor va keng ma‟noda ta‟riflash mumkin. Tor 
ma‟noda  kariotip  –  soni,  shakli,  uzunligi  aniq  kо„rsatilgan  bitta  hujayra 
xromosomalarining diploid tо„plami. Keng ma‟noda esa kariotip  – soni, shakli va 
uzunligi aniq kо„rsatilgan organizm xromosomalarining tо„plami. Kariotip har bir 
tur  uchun  doimiy  bо„lib,  shu  turning  asosiy  belgilaridan  biri  hisoblanadi. 
Kariotipda autosomalar va jinsiy xromosomalar alohida kо„rsatiladi. 
Yadrocha.
  Yadroda  bazofil  bо„yaluvchi  gomogen  tuzilishga  ega  bо„lgan 
bitta  yoki  ikkita  yadrocha  bor.  Yadrochalar  faqat  yadroning  emas,  balki  butun 
hujayraning eng zich qismi hisoblanadi. 
Elektron 
mikroskopik 
tadqiqotlar 
yadrocha 
ipsimon 
kо„rinishdagi 
nukleolonemalar  va  ular  orasidagi  gomogen  tuzilmalardan  tashkil  topganligini 
kо„rsatdi. Nukleolonemalarning qalinligi 4–8 nm ipchalardan iborat bо„lib, ularda 
kattaligi  15  nm  keladigan  granulalar  joylashgan.  RNK  yadrochaning  harakterli 
kimyoviy  komponentga  hisoblanib,  uni  birinchi  marta  Kasperson  (1939)  topgan. 
Yadrochada ribosomal RNK (rRNK) va ribosomalar hosil bо„ladi. 


82 
 
Yadrochalarning  hosil  bо„lishi  va  ularning  soni  xromosomalarning  – 
ikkilamchi  tortma  sohasida  joylashgan  yadrocha  hosil  qiluvchi  qismlarining 
miqdori  va  aktivligi  bilan  bog„liq.  Xromosomalarning  yadrocha  hosil  qiluvchi 
qismlaridagi  DNK  dan  ribosomal  RNK  sintezlanib,  bu  RNK  yadrocha  sohasida 
oqsil  bilan  о„raladi  va  ribosoma  subbirliklari  hosil  bо„ladi.  Subbirliklar  birlashib 
ribosoma shakllanadi va u yadroda yoki sitoplazmada oqsil sintezida qatnashadi va 
ribosomalar hosil bо„lishida muhim rol о„ynaydi. 
Yadro  shirasi  yoki  kariolimfa  (karioplazma)  interfazadagi  despiralizatsiya 
bо„lgan xromosomalari va yadrocha joylashgan muhitdir. Tirik hujayralarda yadro 
shirasi strukturasiz massa hisoblanadi. Fiksatsiya qilingan preparatlarda esa kario-
limfa oqsillari koagulyatsiya bо„lishi natijasida nozik tо„rga о„xshab kо„rinadi. 
 

Download 9,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   97




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish