N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva periferIya va ofis qUrilmaLarini ta’MIrLaSh va ishLatish

Mijoz-server tarmog‘i.
Mijoz-server tarmog‘ida har bir kom-
pyuter faqat bitta vazifani: yoki server vazifasini, yoki mijoz vazi
-
fasini bajaradi. Server o‘z resurslarini tarmoqning hamma mijoz 
kompyuterlariga taqdim qilish uchun mo‘ljallangan. Tarmoq ning 
boshqa kompyuterlari mijoz vazifasini bajaradi (8.1-rasm).
Server 
vazifasini bajaruvchi kompyuterda mijoz vazifasini baja-
ruvchi kompyuterga nisbatan xotira hajmi katta bo‘lgan tezkor xotira 
va qattiq disk, tezligi yuqori bo‘lgan protsessor o‘rnatilgan bo‘ladi.
Mijoz-kompyuter 
– bu operatsion tizim o‘rnatilgan oddiy shax-
siy kompyuter bo‘lib, lokal tarmoqning boshqa kompyuterlari bilan 
emas, faqat server bilan ulangan kompyuterdir.
Bir rutbali tarmoq. 
Bir rutbali tarmoqda har bir kompyuter unga 
ulangan kompyuter bilan bog‘lanishi mumkin (8.2-rasm). Aslida, 
har bir kompyuter ham mijoz, ham server sifatida ishlashi mumkin; 
agar kompyuter printer, papka, disk va kompyuterning boshqa 
resurslaridan foydalanish imkonini bersa, u holda bir rutbali tarmoqda 
server vazifasini bajaradi.
Bir rutbali tarmoqlar, odatda, uncha katta bo‘lmagan ofislarda yoki 
katta tashkilotlarning bo‘limlarida o‘rnatiladi. Bu turdagi tarmoqning 
afzalligi, biror-bir kompyuterni fayl-server qilib tayinlashga ehtiyoj-
8.2-rasm. 
Bir rutbali tarmoqning mantiqiy tuzilishi.

---

127
ning yo‘qligidir. Ko‘pchilik bir rutbali tarmoqlar, kompyuterga 
ulangan har qanday qurilmadan foydalanish imkonini beradi. Kam-
chiligi esa uzatilayotgan axborot xavfsizligining pastligi va tarmoq-
ni nazorat qilishning sustligidir. Mijoz-server tarmog‘i esa bu vaqtda 
markazlashtirilgan ma’murlashni amalga oshirish imkonini beradi.
8.2. Tarmoqlarni qurishning umumiy