N. Husanov, S. Shokirova, K. Shayxova

Topshiriq: 
1. Matnni o‘qing, savollar tuzing va grammatik qoidaga rioya qilgan holda iso‘zlab 
bering.
2. Quyidagi so‘zlarni tarjima qiling: oldi - sotdi, xalqaro fond, teng huquqni 
ta’minlash, tarkib, tartibga solish, ta’sir, kengash, darhaqiqat, shuningdek, albatta, 
so‘zsiz, bizningcha 
BANK 
Bank ( fr. banque) - kredit - moliya muassasalari, ularning eng asosiy vazifasi 
vaqtincha bo‘sh pul vositalarini bir joyga to‘plash, korxonalarga va umuman pulga 
muhtojlarga, kredit, ssuda berish, pul hisob-kitoblarini amalga oshirish, pul va turli 
qimmatbaho qog‘ozlar chiqarish, oltin va chet el valutalari bilan bog‘liq 
muammolarni bajarish va boshqalar. Banklar pul qo‘yuvchilarga ma’lum foiz to‘lab, 
qarz olganlardan yuqoriroq foiz stavkasi undiradi. Ana shu foizlar o‘rtasidagi farqdan 
bank foydasi hosiya bo‘ladi. Hozirgi davrda quyidagi asosiy bank turlari faoliyat 
ko‘rsatadi: 
Markaziy (emissiya) banklar mamlakatning jami kredit tizimiga rahbarlik 
qiladi, davlat pul - kredit siyosatini amalga oshiradi, pul va qimmatbaho qog‘ozlar 
emissiyasini monopol huquqda amalga oshiradi. 
Tijorat banklari jismoniy va huquqiy shaxslarga xilma -xil bank xizmati 
ko‘rsatadi.
Maxsus banklar muayyan mijozlar guruhiga xizmat ko‘rsatadi yoki ayrim 
harakatlarga ixtisoslashadi. 
Universal banklar hamma turdagi asosiy bank harakatlarini amalga oshiradigan 
banklardir. 
Mulk shakliga ko‘ra davlat banki, aksioner, kooperativ, mahalliy o‘z-o‘zini 
boshqarish idoralari, aralash va xalqaro banklar bor. Hozir banklar faoliyatida 
tijoratlashuv, xususiylashuv jarayoni kechmoqda. 
Topshiriq.
Matnni o‘qing, savollar tuzing. Savollar asosida so‘zlab bering. 
HISSADORLIK JAMIYATI 
Hissadorlik jamiyati-bir guruh shaxslar (aksionerlar) aksiya va obligatsiyalarni 
xarid qilishdan tushgan mablag‘lar hisobidan tashkil topgan korxona.
Aksiyalar o‘z egalariga daromad (dividend) keltirib, ularga aksionerlar 
yig‘ilishida ovoz berish huquqini beradi. Obligatsiyalar esa qat’iy foiz orqali faqat 
daromad olib keladi. 
Hissadorlik jamiyati kengash majlisida saylangan jamoa orqali boshqariladi. 
Asosan, hissadorlik jamiyatining boshqaruvi aksiyalarning eng yirik qismiga ega 
bo‘lganlar qo‘lida bo‘ladi. Umumiy majlisga jami aktsionerlar yig‘ilmasligi sababli, 
ovoz yig‘ish uchun 5-20 foiz aksiya bo‘lishi yetarli. 
Aksionerlik jamiyatini boshqarish huquqi bilan ta’minlanishi “Nazorat paketi” 
deyiladi.
Aksiyalar bir necha xil bo‘ladi: oddiy, xususiy, imtiyozli. Aksiyalarni sotish, 
sovg‘a qilish va meros qoldirish mumkin. 

---

 71