N. E. Avezov, Sh. K. Ismailov, B. G’. Samandarov, “Elektronika va sxemalar 1” fanidan O’quv qo’llanma



Download 7,65 Mb.
bet30/72
Sana26.01.2022
Hajmi7,65 Mb.
#411827
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   72
Bog'liq
Elektronika oquv qullanma

Tugun potentsiallari usuli
Ushbu usulning nomidan kelib chiqilsa, toklar tenglamalarini tugunlar uchun tuzish kifoyadir.

Faraz qilaylik, l va k tugunlari (2.8-rasm) birorta shoxobcha bilan bog’langan bo’lsin: - tugun l dan k tugunga yo’nalgan shu shoxobcha toki; - tugun l dan k tugun tomon yo’nalgan shu shoxobcha EYuKi; -ushbu shoxobchaning qarshiligi. Unda l va k tugunlar orasidagi potentsiallar farqi quyidagicha yoziladi:



. (8.14)

KKQ - berk konturning barcha shoxobchalari uchun shunga o’xshash tenglamalarni qo’llash va so’ngra ularning algebrik yig’indisi hosil qilish



natijasidir. Shuning uchun shoxobchalardagi toklar aynan (8.10) tenglama bo’yicha yozilsa.

8.2-rasm



, (8.15)

Kirxgofning ikkinchi qonuni o’z-o’zidan bajariladi; bunda ; ushbu (8.14) tenglikni Omning umumlashtirilgan qonuni ifodasi deb qarash mumkin.

Ushbu belgilashlarda , ;

biroq


(8.15)

Zanjirning T = n + 1 tuguni bo’lgan barcha shoxobchalarining qarshiliklari (yoki o’tkazuvchanliklari), kuchlanish manbalarining EYuK lari va tok manbalarining tok lari berilgan deb faraz qilib, tugun tenglamalarini tuzishga o’tamiz.

Agar 1-tugunga tashqaridan (tok manbasidan) J1 toki oqib kelayotgan bo’lsa, u xolda Kirxgof qonuniga muvofiq 1-tugun uchun toklar tenglamasi quyidagicha bo’ladi:

I12 +I13 +… +I1, n+1 = J1 ;

ikkinchi tugun uchun: I21 + I23 +… + I2,n+1= I2

ixtiyoriy k tugun uchun Ik1 + Ik2 +… + Ik, n+1 = Jk.

Xar bir tok ifodalarini (8.14)ga ko’ra yoyib chiqsak, k-tugun uchun quyidagini hosil qilamiz:




(8.16)

No’malum potentsiallar oldidagi ko’paytuvchilarni guruhlab, oxirgi tugunning potentsialini nolga teng deb faraz qilib, barcha ma’lum qiymatlarni tenglik alomatining o’ng tomoniga o’tkazib, k-tugun uchun tenglamani quyidagi ko’rinishga keltiramiz:



(8.17)

Ushbu bog’lanishdagi yozuvlarni qisqartirish uchun quyidagi belgilashlarni kiritildi:



(8.18)

bu k tugunga ulanuvchi barcha shoxobchalarning o’tkazuvchanliklari yig’indisidir:



(8.19)

Bu belgilashlardagi qatnashayotgan qiymatlarning ikki indeks belgilangan tartibi o’zgarishi bilan EYuKlar oldidagi ishoralar o’zgartirildi. E’tibor bersak, qo’shiluvchi hadlar orasida keltirilmagan. (8.11) yig’indining mazmunini oddiy talqin qilish mumkin: - bu barcha haqiqiy va ekvivalent manbalardan k tugunga keluvchi to’la tokdir. Uning qiymatini tugun tokining keltirilgan qiymati deb atash mumkin.

(8.17) ga o’lshash tenglamalarni oxirgisidan tashqari barcha tugunlar uchun tizish mumkin - oxirgi tugun uchun esa tugun tenglamasi barcha qolgan tenglamalardan kelib chiqadi. “Oxirgi” tugun sifatida, albatta, tugunlarning xammasidan bittasini ixtiyoriy tanlab olinishi mumkin; uni ba’zan tayanch tugun deb ham qabul qilish mumkin, chunki uning potentsiali .

Tarkibida n mustaqil tenglamasi (n=1 tugunlarning to’la soni) va shuncha no’malum potentsiallari bo’lgan tenglamalar tizimini tuzish mumkin:







(8.20,a)

Tenglamalar tizimi (8.20) ning potentsiallarga nisbatan echimi aniqlangandan so’ng Om qonuniga binoan shoxobchalar toklari va elementlar kuchlanishlari hisoblanadi.




Download 7,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish