Н. А. Самиғов, Ф. Д. Жўраева, Сайдуллаев А. Б

ЎУМ 2020 йил “Қурилиш материаллари ва буюмлари” Н.А.Самиғов, Ф.Д.Жураева, Сайдуллаев А.Б. 
намликнинг ўртача қиймати - % 
Ҳисоблаш формуласи:
%,
100
2
2
1



m
m
m
W
(1) 
бу ерда
m
1
- 
намунанинг табиий ҳолатдаги массаси, г;
 
m
2
 
–
 
намунанинг қуритилгандан кейинги массаси, г.
 
а) Н.Н. Чулицкий диаграммаси бўйича ёғоч намлигини аниқлаш. 
Ишлаш тартиби.
 
Узоқ вақт очиқ ҳавода 
сақланган ёғочнинг намлиги атроф
-
муҳитнинг 
намлигига тенглашиб қолади, бундай ёғочнинг 
мувозанат намлиги деб аталади. У 1
-
график 
Чулицкий диаграммаси бўйича аниқланади. 1
-
графикдаги кўндаланг жойлашган сонлар хона 
ҳавосининг ҳарорати, бўйлама жойлашган сонлар хона ҳавосининг намлигини 
билдиради. Ёғоч намлигини билиш учун шу хона ёки шу муҳитдаги иссиқлик 
ва намликка этиборимизни қаратишимиз лозим. Масалан: ҳарорат 20
0
С, 
намлик 70% бўлса, графикдан қаралаганда кўрсаткич 13% ни кўрсатиб 
турибди. Демак расмдаги Чулинский диаграммаси бўйича ёғочнинг намлиги 
13% 
экан.
 
Ёғочнинг намлиги -…....%
2-ИШ. ЁҒОЧ ЎРТАЧА ЗИЧЛИГИНИ АНИҚЛАШ 
Асбоб ва ускуналар.
 
Техник тарози, дастарра, бурчакли чизғич
,
 
ранда, 
штангенциркуль.
 
Ишлаш тартиби. 
Намлиги аниқланган ёғочдан 20х20х30 мм ли 5 та 
намуна арраланади ва ҳар бирини алоҳида
-
алоҳида техник тарозида 0,001 г 
аниқликда тортилади (m) кейин намуна томонлари ДСТ шартларига кўра 
(узунлиги l, кўндаланг кесими a ва b
) 
ўлчаниб ёғочнинг ҳажми V=a·b·l 
аниқланади. Ёғочнинг табиий нам ҳолатдаги ўртача зичлиги ρ
0
 
ни аниқлаш 
учун 2
-
формуладан фойдаланилади. Олинган натижалар 2
-
жадвалга ёзилади ва 
ДСТ билан таққосланади.
 

---

519