N a b ijo n qo dirov

HOJI BOBO
X um dondagi laganlar bilan birga ustozim hafsala 
bilan yasagan dugusha (q o ‘shquloq xum cha) va suvinir 
k o ‘zacha ham pishib chiqdi. B uyum lar nafis va jud a 
chiroyli edi.
-
Davronjon, Hoji buvani taniysizm i? - dedi ustozim 
m enga qarab.
172

---

---

- Qaysi Hoji buvani, - dedim hayron b o ‘lib.
- 0 ‘zi bittagina Hoji buva borlar. Hamqishlo- 
g ‘ingiz-da.
- Ha, taniyman.
- Uylarini bilasizm i?
- Bilaman, - dedim o ‘ylab o ‘tirmay.
- M ana shu dugusha bilan ko‘zani u kishiga eltib 
bersangiz.
- X o ‘p b o ‘ladi, ustoz.
Buyum larni xaltaga solib y o ‘lga tushdim. Y o ‘l- 
уоЧакау kutubxonaga kirib turkm an shoiri M axtum- 
qulining kitobini oldim. Hoji buvani qishloqdagi maro- 
sim larda bir necha bor k o ‘rganim ni hisobga olma- 
ganda yahshi tanim asdim . Am m o u kishining odam lar 
orasidagi o b ro‘si, hurm ati yuqori ekanligini yaxshi 
bilardim . Y osh-u qari yuzidan nur yo g ‘iladigan, oppoq 
soqoli 
0
‘ziga yarashgan, chiroyli keksaning q o ‘lini 
olishga oshiqar, uning tashrifi esa to ‘y egasining 
m avqeyini binnuncha oshirib yuborardi. Birinchi bor 
k o ‘rganim da N avoiy boboning xuddi o ‘zi-ya, - deb 
yuborganim ni esladim.
Q ishloq chetidagi xonadonni osongina topib bordim. 
Eshik ro ‘parasiga borganda hayratdan qotib qoldim. 
Yo tavba... Bu o ‘sha, tushim da dadam ishora qilib 
k o ‘rsatgan ikki tabaqali naqshinkor eshik-ku. Demak, 
bu yerga kelishim bejiz emas. Hayajonim ni bosib, 
q o ‘n g ‘iroq tugm achasini bosdim. Bulbul va b og‘ni 
eslatuvchi har xil qushlam ing ovozi yangradi.
- Keling, bolajonim , - dedi boshini yonga burib, 
ro ‘molini yuziga parda qilgan ayol tavoze bilan.
- M enga Hoji buvam kerak edilar.
- Kim b o ‘lasiz?
- M eni tanim aysiz. Ustozim yuborgandilar, - dedim 
o ‘zimni q o ‘lga olib.
- H o zir...

---

Birozdan so‘ng ayolning, «kiravering», degan ovozi 
eshitildi.
Hovli sahnida tizzagacha tushadigan oppoq yaktak 
kiyib olgan Hoji buva tabassum bilan m enga peshvoz 
chiqdilar. H ol-ahvol so ‘rashgach, uyga tak lif qildilar. 
Katta odam larga qilinadigan bunday iltifotdan dovdirab, 
tezda qaytishim kerakligini aytdim.
- X o‘p, x o ‘p. U shlab qolm aymiz. Qani, ichkariga 
marhamat.
Hali sovuq tushm agan b o ‘lsa-da, uyning to ‘riga san­
dal o ‘m atilgan b o ‘lib, uning usti xuddi m ehm on keladi- 
ganday noz-ne’m atlar bilan to ‘la. Tokchalarda har xil 
rangdagi kitoblar did bilan terib q o ‘yilgan. Taxtakachda 
arab yozuvidagi kitob o ‘qilayotgan b o ‘lsa kerak, ochiq 
turardi. Uy saranjom -sarishta. Fotiha qilingach, bobo- 
ning salobatlari bosdim i, duduqlanib:
- U stozim berib yubordilar, - dedim z o ‘rm a - z o ‘- 
raki tomoq qirib. Q o ‘ltig‘imdagi kitobni sandal chetiga 
qo‘ydim -da, olib kelgan narsalarim ni u kishining q o ‘l- 
lariga tutdim. Hoji buva k o ‘zani hayrat bilan tom osha 
qilarkan, so ‘radi:
- Ajabo, ustozingiz kim?
- YoMdoshali aka. 
'