N. 323 terminali H. 323 shlyuz Darvozabon

H.323 protokoli oilasi

TCP protokoli bo’icha ma’lumotlarni kafolatlangan etkazib berish			UDP protokoli bo’icha ma’lumotlarni kafolatlanmagan etkazib berish
Н.245	Н.225			Nutq oqimlari va Video ma’lumotlar
	(Q.931) ulanishni boshqarish	RAS		RTCP RTP
TCP			UDP
Kanal pog’ona
Fizik pog’ona

2. Seansni boshlash protokoli - SIP

2.1. SIP tamoyillari

Session Initiation Protocol (SIP) - bu aloqa sessiyalarini tashkil qilish, o’zgartirish va tugatish uchun mo’ljallangan dastur darajasidagi protokol: multimediya konferentsiyalari, telefon ulanishlari va multimedia ma’lumotlarini tarqatish. Foydalanuvchilar mavjud aloqa sessiyalarida qatnashishlari, boshqa foydalanuvchilarni taklif qilishlari va ular tomonidan yangi aloqa sessiyalariga taklif qilishlari mumkin. Takliflar ma’lum bir foydalanuvchiga, foydalanuvchilar guruhiga yoki barcha foydalanuvchilarga yuborilishi mumkin.

SIP Internet Engineering Task Force (MMUSIC) (Multiparty Multimedia Session Control) tomonidan ishlab chiqilgan va protokol xususiyatlari RFC 2543da keltirilgan. MMUSIC ishchi guruhi protokolni quyidagi printsiplarga asoslanadi:

Foydalanuvchilarning shaxsiy harakatchanligi. Foydalanuvchilar tarmoq ichida cheklovlarsiz harakat qilishlari mumkin, shuning uchun aloqa xizmatlari ularga tarmoqning istalgan joyida ko’rsatilishi kerak. Foydalanuvchiga noyob identifikator tayinlanadi va tarmoq qaerda bo’lishidan qat’iy nazar unga aloqa xizmatlarini taqdim etadi. Buning uchun foydalanuvchi manzil-serverga maxsus -REGISTER xabaridan foydalanib, uning harakati to’g’risida xabar beradi.

Tarmoqning kengayishi. Bu, birinchi navbatda, uning kengayishi paytida tarmoq elementlari sonini ko’paytirish imkoniyati bilan tavsiflanadi. SIP-ga asoslangan tarmoqning server tuzilmasi ushbu talabga to’liq javob beradi.

Protokolning kengayishi. Yangi xizmatlarni kiritishda protokolga yangi funktsiyalarni qo’shish va uni turli xil dasturlar bilan ishlashga moslashtirish imkoniyati bilan tavsiflanadi.

Bunga misol SIP UKS7 yoki DSS1 signalizatsiya yordamida PSTN bilan ulanadigan shlyuzlar o’rtasida aloqa o’rnatish uchun foydalaniladigan vaziyatdir. SIP hozirda signalizatsiya ma’lumotlarini telefon signal tizimlaridan uzatishni qo’llab-quvvatlamaydi. Natijada, ISDN qo’shimcha xizmatlaridan IP tarmoqlari foydalanuvchilari foydalana olmaydilar.

SIP funktsional imkoniyatlari avval xabar qilingan IANA tashkilotida ro’yxatdan o’tishi kerak bo’lgan yangi xabar sarlavhalarini kiritish orqali kengaytirilishi mumkin. Bundan tashqari, agar SIP server noma’lum maydonlar bilan xabarni qabul qilsa, u ularni e’tiborsiz qoldiradi va faqat o’zlari bilgan maydonlarga ishlov beradi.

SIP imkoniyatlarini kengaytirish uchun yangi xabar turlarini qo’shish mumkin.

SIP Internet Engineering Task Force (IETF) global multimedia arxitekturasining bir qismidir. Ushbu arxitektura shuningdek o’z ichiga Resurslarni zahiralash protokoli (RSVP, RFC 2205), real vaqtda transport protokoli (Real-Time Transport Protocol - RTP, RFC 1889), real vaqtda uzatish protokoli (Real-Time Streaming Protocol - RTSP, RFC 2326), Seans tavsifi protokoli (Session Description Protocol - SDP, RFC 2327) oladi. Shu bilan birga, SIP funksionalligi ushbu protokollarning har biriga bog’liq emas.

Boshqa signal protokollari bilan o’zaro aloqa. SIP H.323 bilan birgalikda ishlatilishi mumkin. SIP protokoli bilan PSTN signalizatsiya tizimlari - DSS1 va UKS7 bilan o’zaro ta’sir o’tkazish ham mumkin. Ushbu o’zaro ta’sirni soddalashtirish uchun SIP signallari nafaqat ma’lum bir SIP manzilini, balki E.164 formatidagi telefon raqamini yoki boshqa har qanday formatni ham olishi mumkin. Bundan tashqari, SIP protokoli, H.323 va ISUP / IP protokollaridan tashqari, shluzi boshqarish qurilmalarining ishlashini sinxronlashtirish uchun ishlatilishi mumkin; bu holda, u MGCP bilan o’zaro ishlashi kerak. SIP protokolining yana bir muhim xususiyati shundaki, u IP-telefoniya tarmog’idan foydalanuvchilarning intellektual tarmoqlar xizmatlariga kirishini tashkil qilish uchun moslashtirildi va ushbu tarmoqlar o’rtasida aloqani tashkil etishda ushbu aniq protokol asosiy protokolga aylanadi degan fikr mavjud.