Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

4.1.4. Мувофиқлаштириш 
 
Мувофиқлаштириш 
– бошқарувнинг бошқарув тизими элементлари 
ўртасидаги
 
ўзаро алоқа ва мувофиқликни улар ўртасида оқилона алоқалар 
(коммуникациялар)ни ўрнатиш йўли билан таъминлашга қаратилган 
вазифасидир. Бу алоқаларнинг характери турли-туман бўлиши мумкин, 

---

88 
чунки у мувофиқлаштирилаѐтган жараѐнларга боғлиқдир. Шунинг учун бу 
вазифаларни бажариш учун ҳам хилма хил ҳужжатли манбалар(ҳисоботлар, 
ахборотлар, таҳлилий маълумотлар)дан ва мажлислар, кенгашларда, 
интервью беришда муаммоларни муҳокама қилишда вужудга келадиган 
натижалардан фойдаланиши мумкин. Бунда ташкилот ишини меъѐрида 
боришидан четга чиқишларга тез эътибор қаратишга ѐрдам берувчи техник 
алоқа воситалари катта роль ўйнайдилар. 
Алоқанинг ушбу ва бошқа шакллари билан ташкилот тизимчалари 
ўртасида ўзаро ҳамкорлик ўрнатилади, ресурслар билан манеивр қилиш 
амалга оширилади. 
Мувофиқлаштириш қуйидагиларни назарда тутади: 
- алоҳида бўлинмалар, раҳбарлар, ходимлар ўртасидаги мувофиқлик ва 
ўзаро ҳамкорликни таъминлаш; 
- бошқарув жараѐни барча хизматларининг бирлиги ва мувофиқлигини 
таъминлаш; 
- ташкилот бўлинмалари ва лавозимли шахслар фаолиятининг ташқи 
муҳит субъектлари, иш бўйича ҳамкорлари билан мувофиқлигини 
таъминлаш; 
- компаниянинг ижрочи директорлари билан унинг бюджети 
лойиҳасининг асосий параметрларини (бўлинмалар бюджетларини батафсил 
ишлаб чиқишга қадар) жамоавий ишлаб чиқиш ва мувофиқлаштириш. 
Мувофиқлаштиришни бир неча турларга бўлиш мумкин: 
- превентив, бунда муаммолар, қийинчиликлар ва уларни бартараф 
этиш йўллари башорат қилинади ва адекват чоралар кўрилади; 
- бартараф этувчи, у тизимдаги узилишларни улар содир бўлгандан 
кейин тугатишга мўлжалланган; 
- тартибга солувчи, у бошқарув тизимлари ва ишлаб чиқаришни маълум 
доираларда қўллаб-қувватлашга мўлжалланган; 

---

89 
- рағбатлантирувчи, бошқарув тизимлари ва ишлаб чиқаришнинг 
самарадорлигини оширади. 
Барча босқичлардаги раҳбарлар ва ижрочиларнинг мустақиллиги ва 
масъулиятини ўсиши шароитида норасмий алоқалар деб аталувчиларнинг 
ўсиши содир бўлади, улар бошқарув тузилмасининг битта босқичида 
бажариладиган ишларни горизонтал мувофиқлаштирилишини таъминлайди- 
лар. Шунинг билан бир вақтда вертикал мувофиқлаштиришга заруриат 
қисқаради, бунда бошқарув тузилмаси “текис” бўлиб қолади.