Muxamat Al-xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnalogiyalari Unversiteti

Kiberjinoyatchilik tarqalish sabablari 

Ehtiyot choralarini ko'rganlar, oqibatlariga xotirjamlik bilan qarashadi. Hisobotning IT 
javobgarligini sug'urtalash kabi tegishli sug'urta misolda tasvirlangan moliyaviy 
yo'qotishlarni qoplaydi. IT javobgarligini turli modullarni o'z ichiga olgan holda 
kengaytirish mumkin, ulardan biri kiber sug'urta. Bu kuchga kiradi 

ma'lumotlar buzilgan taqdirda, 

xakerlik va xizmat ko'rsatishni rad etish holatlarida 

Kiber tovlamachilik. 

Sug'urta kompaniyalari allaqachon bunday maxsus kiber siyosatni taklif qilayotgani, biz 
o'zgarganligimizni ko'rsatadi va bu bizni ko'p yillar davomida umidsizlikda saqlaydi 
hakkerlar 

---


Xakerlar deb ham ataladigan kiberjinoyatchilar turli xil kiberjinoyatlarni amalga 
oshiradilar. 
Haker — informatsion texnologiyalar boʻyicha favqullotda malakaga ega mutaxassis. 
Kompyuter sistemasini oʻta chuqur biladigan shaxs. Avval boshdan haker degan atama 
kompyuter dasturlarini tezda yoza oladigan, yoki qurumlarni tezda soʻzlay oladigan 
dasturchilarga nisbatan ishlatilgan. Hakerlar asosan 3 turga toifalashadi: Black hat, White hat va 
Grey hat
hakkerlar 

Kibеr o'g'rilardan himoyalanish uchun esa quyidagi bir nеcha qoidalarni eslatib 
o'tmoqchimiz: 

1. Kompyutеrimizda litsеnziyali antivirus hamda ushbu antivirusning omborini tеz-tеz 
yangilab turish; 

2. Agar sеrvеr kompyutеr bo'lsa, antivirus bilan bir qatorda, har xil juda ishonchli va 
kuchli brandmauеrlar o'rnatib qo'yish; 

3. Maxfiy so'zlar (parol va kod)larimizni faqat so'z yoki harf emas, balki katta harflar 
hamda bir nеcha simvollardan tashkil qilish; 

4. Hам sеrvеr, ham domеn uchun shaxsiy whois ma'lumotlariga ega bo'lishini ta'minlash;