Muvzu: Bulutli vu blokcheyn texnologiyuluri bilun ishlush

tatbiqlaridan biri “Bitcoin” kriptovalyutasi bo'ldi - bu taqsimlangan 
foydalanuvchi tarmog'i ichida ayirboshlash vositasi bo'lgan raqamli pul shakli. 
Ushbu blokcheyn texnologiyasi kredit tashkilotlari tomonidan katta talabga 
aylandi. Banklar undan loyiha siklining har bir alohida bosqichida, axborot 
aylanishida foydalanish imkoniyatiga ega. 
Blokcheyn (ing. Blockchain - bloklar zanjiri) - qo'llaniladigan muammolarni hal 
qilish uchun yaratilgan yozuvlarni o'z ichiga olgan ma'lumotlar bloklaridan 
iborat taqsimlangan ma'lumotlar bazasini shakllantirish texnologiyasi. 
Blokcheyn xeshlashni o'z ichiga oladi va quyidagi printsip bo'yicha ishlaydi: yangi 
ma'lumotlar tarmoqning barcha tugunlariga yuboriladi, shundan so'ng ularning 
har biri uni blokga birlashtiradi. Undan so’ng xesh tanlanadi (belgilangan 
uzunlikdagi xesh-raqamli satr). Bunday xesh topilgach, blok tarmoqqa 
yuboriladi. Qolgan tugunlar oldingi blokning kriptografik himoyalangan 

---

ma'lumotlarini o'z ichiga olgan yangi zanjir blokini qabul qiladi. Bu shuni 
anglatadiki, har bir yangi blok avvalgisiga murakkab algoritmlar yordamida va 
ular bir-biriga bog'langan tarzda biriktiriladi. Ta'riflangan zanjir ma'lumotni o'z 
ichiga olgan blokni o'chirish, o'zgartirish yoki qayta yozish kabi operatsiyalarning 
yo'qligini kafolatlaydi. Shunisi e'tiborga loyiqki, blokcheyn texnologiyasi 
markazlashtirilmagan, shuning uchun tarmoq kompyuterlaridan biri buzilgan 
yoki chiqarilgan bo'lsa ham, bu umuman ma'lumotlar bazasining ishlashiga ta'sir 
qilmaydi, buni klassik markazlashtirilgan ma'lumotlar bazasi haqida aytib 
bo'lmaydi. 
ank sohasiga blokcheyn texnologiyasini joriy etishning afzalliklari ham,