Mutaxassislik fanlarini o'qitish metodikasi

Tadqiqiy-ijodiy ta’lim texnalogiyasi.
Mazkur ta’lim 
texnalogiyasi
 
talabalarni izlanishga, mustaqil o‘qish–o‘rganishni 
tarkib toptirishga, ijodiy fikrlashga, muammolarni yechish qobiliyatini 
o‘stirishga, yangi bilim (tajribalar)ni tadqiqiy o‘zlashtirishga va 
ma’lumotlarni o‘zlashtirish yo‘llarini izlab toppish ko‘nikmalarini 
rivojlantirishni maqsad qilib qo‘ygan texnalogiya hisoblanadi. Bunday 
ta’lim texnologiyas faoliyatga mustaqillik berib, o‘quvchi(talaba)ni 
olsak ijodiy ishlashga yo‘naltiradi. Pedagogika faollari mazmunidagi 
zarur, kerakli, talab etilayatgan masalani talaba (o‘quvchi)ning o‘zi 
izlab topishga harakat qiladi. Bu harakatlar, izlanishlar albatta 
pedagog ta’lim o‘rgatuvchi tomonidan yo‘naltiradi, boshqariladi va 
rag‘batlantiriladi. Bunday talaba (o‘quvchi) ning mustaqiligi, 
tashabuskorligi, 
izlanuvchanligi 
pedagog 
tomonidan 
qo‘llab-
quvatlansa, talabaning intilishi,qiziqishi, ijodiy fikrlashi rag‘batlantirib 
borilsa, tadqiqiy- ijodiy ta’lim texnologiyasi o‘z maqsadiga erishadi. 
Shuning uchun bu ta’lim texnologiyasi xozirgi ilmiy – pedagogik 
nazarya (maxsuldor) ta’lim texnologiya variyanti deb yuritilmoqda. 
Tajribalarning ko‘rsatishiga tatqiqiy ta’limda o‘qitish ishlarining
teatrlashgan rolli o‘yinlar, muamoli maruzalar bahs – munozarali 
amaliy mashg‘ulotlar kabi ta’lim shaklari va aqliy xujum tanqidiy 
fikrlash, kichik guruxlarda ishlash, munozara kabi o‘qitish metodlarini 
qo‘llash orqali qo‘llanilishini nazarda tutadi. 
Buning natijasida bilimlar talaba tomonidan mustaqil- ijodiy 
o‘zlashtirilganligi, o‘z fikr muloxazalari va guruhdoshlarining 
fikrlariga tanqidiy yondoshqanligi tufayli, talabada mustaqil, erkin 
mushohada yuritishi, ijodiy fikrlash, taxliliy yondoshishi rivojlanadi. 
Maskur texnologiyaning ta’limiy tarbiyaviy axamyati shundaki, u 
katta kuch, mablag‘ va texnika vositalarini qo‘lashni ta’lab etmaydi, 
ammo ta’lim oluvchilarda ma’lumotlar to‘plash, modellash, ularni 
sinovdan o‘tkazish, tatqiqiy, ijodiy tanqidiy mustaqil fikrlash, dalillar 
keltirish qarorlar qabul qilish munosabat bildirish, yangiliklarni qabul 
qilish va qo‘llash, axloqiylik, ma’naviyatlilik ijtimoiy ma’sulliyatlilik, 
intelektuallik ko‘nikmalarni shakllantirish va rivojlantirishga xizmat 

---

207 
qiladi. Shu bois pedagogik turkum fanlarni maktabga ta’limga 
o‘qitishda unumli foydalanish maqsadga muofiq.