Mustaqil ishi bajardi: Qabul qildi: Navoiy- 2022 Reja

Kuch impulsi nima?
Kuch impulsi bu kuchning biror vaqt oraligʻidagi umumiy taʼsirini xarakterlaydi. U
Avvalroq aytib oʻtganimizdek, bu impuls oʻzgarishga teng. Bunga impuls va kuch impulsi orasidagi bogʻlanish deyiladi. Bu bogʻlanish evaziga biz kuchning jism harakatiga taʼsirini oson bilib olishimiz mumkin.
Kuch impulsining muhim va foydali jihatlaridan biri, haqiqiy hayotda kuchlar, koʻpincha, oʻzgaruvchan. Odamlar va dvigatellarning imkoniyatiga qarab kuchlar noldan biror qiymatgacha ortib boradi va kuch koʻplab omillarga qarab farq qilishi mumkin. Barcha kuchlarning umumiy taʼsiri natijasini toʻgʻridan toʻgʻri bilish juda qiyin.
Kuch impulsini hisoblashda biz vaqtni kuchga koʻpaytiramiz. Bu kuch-vaqt grafigi ostidagi yuzani topishga teng. Bu foydalidir, chunki murakkab shakllarning yuzasi oʻzgaruvchan kuch taʼsir etganda, xuddi sodda toʻrtburchak kabi doimiy kuch taʼsir etganda topilishi mumkin. Jism harakatini tushunishda natijaviy kuch impulsi muhim ahamiyatga ega.
Impulsning saqlanish qonunini tushunish uchun sistemaga ichki va tashqi boʻlgan impulslarni bilish juda muhim.


Fazoda impuls
Koʻpchilik odamlar astronavtlar orbital stansiyalarda ishlashini bilishadi. Ular erkin harakatlanayotgan jismlarni ortiqcha qiyinchiliklarsiz harakatga keltirishadi. Chunki ularning barchasi erkin tushish kabi harakatda, yaʼni ular gravitatsiyaga qarshi kurashmaydi. Ammo harakatlanayotgan katta massali jismlar fazoda ham xuddi yerdagi kabi impulsga ega boʻladi va buni oʻzgartirish xuddi yerdagidek qiyin hisoblanadi.
Aytaylik, fazo stansiyasida favqulodda vaziyat yuzaga keldi va kosmonavt 4000 kg.
li boʻsh kosmik kapsulani kema palubasidan uzoqroqqa olib borishi kerak. Yer yuzida kosmonavt 50 kg ogʻirlikdagi yukni 3 sekund davomida boshi uzra koʻtara olishini biladi. U kapsulani qanday tezlikda harakatlantira oladi?
Avval biz kosmonavt hosil qilishi mumkin boʻlgan maksimal impulsni topamiz. Eʼtibor bering, kosmonavt ikkala holatda ham vertikal ravishda kuch qoʻymoqda, shuning uchun biz kuch yoʻnalishini kuzatib borishimiz shart emas.
​Impuls va kuch impulsi orasidagi bogʻlanishdan tezlikni topamiz: