Mustaqil ish taqdimot materiali koordinatalar tizimi

1: 50.000 m-b li kartadagi A-nuktasining tugri burchakli koordinataisni aniklash kyerak bulsin. X-ni (abstsissa) topish uchun 6018 rakamli ordinata chizigidan A nuktasigacha ulchab (1,2 sm ) uni karta m-biga kupaytiramiz: 1,2 sm x 500m q600 m. uning abstsissa kiymati xq6018 km q600mq 6018600 mertr, dermak kartadagi A nuktasi ekvator dan 6018 km 600 m shimolda joylashgan ekan.

Yer yuzasidagi nuqtaning balandligi.

• Ordinatani (u ni) topish uchun 3462 abstsissa chizigidan A. Nuktagacha bulgan masofani (0,9 sm ) karta masshtabiga kupaytirishimiz 0,9 sm x 500 mq450 m va kupaytmani ordinata kiymatiga kushib yozamiz. Bunda uq3462 km 450 m buladi. Bizning nuktamiz uk myeridianga nisbatan канча масофада эканини топиш учун 462 км 450 мerтрни 500 км. дан айрамиз 500 км. - 462км 450м=37км.550 м..

Ordinata kiymati 4 rakamli bulib, buning birinchi (3-rakami ) rakami 6° li zonaning tartib nomyerini bildiradi. Shuning uchun biz 500 km dan 3462 ni emas,462 km ni ayirdik. Dermak A. Nuktaning ordinatasi 3-zonaning uk myeridianidan 37 km 550 m. garbda joylashgan ekan. Ba'zan byerilgan tugri burchakli koordinatalar (x,u) buyicha kartada nuktaning urnini aniklashga tutri kerldi.

• Ordinata kiymati 4 rakamli bulib, buning birinchi (3-rakami ) rakami 6° li zonaning tartib nomyerini bildiradi. Shuning uchun biz 500 km dan 3462 ni emas,462 km ni ayirdik. Dermak A. Nuktaning ordinatasi 3-zonaning uk myeridianidan 37 km 550 m. garbda joylashgan ekan. Ba'zan byerilgan tugri burchakli koordinatalar (x,u) buyicha kartada nuktaning urnini aniklashga tutri kerldi.

xulosa qilib aytganda koordinatalat tizimi Yer yuzasidagi nuqtaning balandligi, shu nuqtadan sathiy yuzaga tushurilgan tik chizik uzunligiga tengligini . Nuqta balandligi qayerdan boshlab qayerga tugashini aniqlashda xisoblanishiga ko’ra absalyut, balandliklarni aniqlashd yordam beradi.

• xulosa qilib aytganda koordinatalat tizimi Yer yuzasidagi nuqtaning balandligi, shu nuqtadan sathiy yuzaga tushurilgan tik chizik uzunligiga tengligini . Nuqta balandligi qayerdan boshlab qayerga tugashini aniqlashda xisoblanishiga ko’ra absalyut, balandliklarni aniqlashd yordam beradi.

Xulosa

E’tiboringiz uchun raxmat