Mustaqil ish Mavzu: Jamiyat va tabiatning o’zaro aloqadorligi Bajardi

5. Ekologik munosabatlar davri – jamiyatning sog‘lom va ekologik toza atrof-muhitni iqtisodiy o‘sish bilan teng darajada qadrlanishga asoslangan hayot tarzi. Bu davrning belgilari ayrim rivojlangan davlatlarda kuzatilib, insonni biologik va ijtimoiy organizm sifatida saqlab qolish hamda uning atrof tabiiy muhitini ekologik xavfsiz holda saqlash maqsadida muhofaza qilish asosiy vazifaga olib chiqilgan, resurslarning qayta tiklanishi jamiyat hisobidan amalga oshirilmoqda, ekologik qonunchilik yanada takomillashgan, tabiatga yetkazilgan zararni qoplashda har bir geotizimning geo ekologik vaziyati hisobga olinib, tabaqalashgan holda belgilanadi, «ekologik madaniyat inqilobi» yuzaga kelmoqda. Umumiy qilib aytganda, bu bosqich jamiyat va tabiat o‘zaro uyg‘un rivojlanishda bo‘ladigan davr hisoblanadi.

Tabiatda minerallar holida uchraydigan tabiiy boyliklar mineral resurslar (boyliklar) deyiladi. Hozirgi vaqtda mineral resurslarning 200 dan ortiq turlaridan xo`jalik ehtiyojlari uchun foydalanilmoqda. Amalda mineral resurslar tarkibida D.I.Mendelyevning kimyoviy elementlar davriy jadvalida bor bo`lgan elementlarning deyarli barchasi mavjud va ular yer qa`rida foydali qazilmalar holida yotadi. Inson juda qadim zamonlardayoq mavjud resurslardan foydalanib kelgan. Davrlar o`tishi bilan esa foydalaniladigan mineral resurslar turi va hajmi tobora ortib borgan.

Tugaydigan va tiklanmaydigan tabiiy resurs hisoblanadigan yer osti qazilma boyliklaridan foydalanish hajmi ham yildan yilga oshib bormoqda. Bular ko`mir, neft, tabiiy gaz, qora va rangli metall rudalari, tog`-kimyo xomashyolari, qurilish materiallaridir. Ulardan ayrimlarining zaxiralari ancha katta bo`lsa, boshqalariniki aksincha, ko`p emas. 
Jahonda zaxiralari eng katta bo`lgan foydali qazilmalar

Foydali qazilma turlari