AQSH iqtisodiyotining tarmoq tarkibi postindustrial ko’rinishga egaligi bilan ajralib turadi. AQSH YAIM hajmi 2021-y 22.6 trln $ tashkil etdi va mamlakatda 26,5 mlnga yaqin firmalar, jumladan, 5,3 mln korporatsiyalar, 2,3 mln. hamkorlik tashkilotlari va 18,9 mln. xususiy (individual) tadbirkorlar mavjud. Maxsulotlar sotish hajmi bo’yicha korporatsiyalar yetakchi mavqega ega. Jami sotish hajmining 41% i kichik va o’rta biznes hissasiga , 59% i esa yirik biznes hissasiga to’g’ri keladi. Kichik va o’rta biznes sohasida ishchi kuchining 52% i band bo’lsa, yirik biznesda bu ko’rsatkich 48% ga teng. Charm-poyabzal sanoati yaxshi rivojlangan. Oziq-ovqat sanoati oʻz xom ashyosi bilan yaxshi taʼminlangan. Uning yetakchi tarmoqlari — goʻsht, sut, un, yogʻ, qand-shakar, konserva, alkogolli, alkogolsiz ichimliklar, tamaki. AQSHning qishloq xo’jaligi - AQSH mehnat unumdorligi yuqori, rivojlangan qishloq xo’jaligiga ega mamlakat xisoblanadi. Ushbu tarmoqda mamlakat YAIMning 1% i yaratiladi, 3,3 mln. kishi ishlaydi (jami ishchi kuchining 2,6% i). AQSHda 2,3 mln fermer xo’jaliklari mavjud . Ma’lumotlar ko’rsatishicha, AQSHda qishloq xo’jalik ishlab chiqarishi yirik fermer xo’jaliklarida kontsentratsiyalashgan. Qishloq xo’jaligi iqtisodiyotda sezilarli ulushga ega agrosanoat majmuasining bir qismi xisoblanadi va AQSH agrasanoat majmuasi mamlakat YAIMning 15% ini ishlab chiqaradi.
AQSHda yirik fermalar yetakchi rol oʻynaydi. Umuman qishloq xo’jaligi sermahsul va sertovar boʻlib, muayyan hududlar ayrim mahsulot turlariga ixtisoslashgan va markazlashgan. AQShda asosan makkajoʻxori, soya, paxta, tamaki, sholi, kartoshka, kungaboqar, qand lavlagi, shakarqamish va bug’doy. ekiladi. Bugʻdoyzorlar "bugʻdoy mintaqasi" Buyuk tekisliklar va Kolumbiya platosida, asosan Kanzas va Dakota shtatlari, "makkajoʻxori mintaqasi“ yani makkajo’xori yitishtiriladi.Paxtazorlar faqat Missisipi daryosi vodiysi hamda Texas, Arizona va Kaliforniya shtatlarida uchraydi. Qand lavlagi, shakarqamish Missisipi daryosi etaklarida va Gavayi o.larida, tamaki Karolina va Virginiya shtatlarida yetishtiriladi. Bogʻdorchilik va polizchilik Kaliforniya, Floridada, Atlantika okeani va Buyuk koʻllar sohillarida koʻproq. Keng choʻllar va "makkajoʻxori mintaqasi" shtatlarida goʻshtbop chorvachilik, Kaliforniyada sut chorvachiligi rivojlangan. Minnesota va Viskonsin shtatlarida sutning koʻp qismi qayta ishlanib, pishloq va sariyogʻ ishlab chiqariladi.Chorvachilik asosan qurgʻoqchil togʻli shtatlarda rivojlangan. Goʻshtbop joʻja (broyler), tovuq, kurka yetishtirishga katta ahamiyat beriladi. Tuxum koʻproq jan.-sharqiy shtatlardagi yirik parrandachilik fab-rikalarida yetishtiriladi. AQShda 102 mln. bosh qoramol, 51 mln. bosh choʻchqa, 10 mln. bosh qoʻy bor. Baliq ovlash rivojlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |