O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROTTEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZIMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
MUSTAQIL ISH - 1 Mavzu: UDP pratakoli
Guruh: BTN 001
Bajardi: To’xtayev Mirjaxon
Tekshirdi: Sultonov Jamshid
TOSHKENT 2022 Reja: I. Kirish II. Asosiy qism 2.1 Foydalanuvchi Datagram Protocol – UDP
2.2 UDP qanday ishlaydi ?
2.3 UDP ga tayanadigan xizmatlar va DDos xujumlarda UDP.
2.4 Ishonchlilik va ortiqcha yuk yechimlari.
2.5 UDP protokolining xususiyatlari.
2.6 UDP sarlavha formati.
2.7 UDP ilovasi.
2.8 UDP protokolida navbatda turish tushunchasi.
2.9 UDP portlari va cheklovlar.
2.10 UDP va TCP ni solishtirish
III. Xulosa va foydalanilgan adabiyorlar ro’yxati
Kirrish User Datagram Protocol yoki UDP - bu videoni ijro etish yoki DNS qidiruvi kabi vaqtga sezgir uzatishlar uchun Internetda foydalaniladigan aloqa protokoli . Ma'lumotlar uzatilishidan oldin aloqani rasmiy ravishda o'rnatmaslik orqali aloqani tezlashtiradi. Bu ma'lumotlarni juda tez o'tkazish imkonini beradi, lekin u paketlarning tranzitda yo'qolishiga olib kelishi mumkin va DDoS hujumlari ko'rinishida foydalanish imkoniyatlarini yaratadi .
UDP talabi
Savol tug'ilishi mumkin, nima uchun bizga ma'lumotlarni tashish uchun ishonchsiz protokol kerak? Biz UDP ni o'rnatamiz, bu erda tasdiqlash paketlari haqiqiy ma'lumotlar bilan birga katta hajmdagi o'tkazish qobiliyatini taqsimlaydi. Masalan, video oqimli bo'lsa, minglab paketlar uning foydalanuvchilariga yo'naltiriladi. Barcha paketlarni tan olish juda qiyin va o'tkazish qobiliyatini yo'qotishning katta miqdorini o'z ichiga olishi mumkin. Asosiy IP protokolining eng yaxshi yetkazib berish mexanizmi o'z paketlarini yetkazib berish bo'yicha eng yaxshi sa'y-harakatlarni ta'minlaydi, ammo video oqimidagi ba'zi paketlar yo'qolib qolsa ham, ta'sir halokatli emas va uni osongina e'tiborsiz qoldirish mumkin. Video va ovozli trafikda bir nechta paketlarning yo'qolishi ba'zan e'tiborga olinmaydi.
Foydalanuvchi Datagram Protocol - UDP UDP protokoli TCP/IP protokollar stekida ishlatiladigan ikkita transport sathi protokollaridan biridir. UDP ilovaga ilova sathi protokollarini IP ga o'tkazish bilan bog'liq minimal yuk bilan tarmoq orqali o'z xabarlarini uzatish imkonini beradi. Biroq, bunda, ilovaning o'zi xabarning belgilangan manzilga yetkazilganligini tasdiqlash haqida g'amxo'rlik qilishi kerak. UDP datagram (xabar) sarlavhasi 2.10-rasmda ko'rsatilgandek ko'rinadi.
UDP ma'lumotlar birligi UDP paketi yoki foydalanuvchi datagrammasi deb ataladi. UDP paketi sarlavha va dastur sathi paketini o'z ichiga olgan ma'lumotlar maydonidan iborat. Sarlavha oddiy va to'rtta ikki baytli maydondan iborat:
UDP manba porti - yuborish jarayonining port raqami,
UDP maqsad porti - qabul qilish jarayonining port raqami,
UDP xabar uzunligi - UDP paketining baytdagi uzunligi,
UDP nazorat summasi - UDP paket nazorat summasi
UDP paketining barcha maydonlarini to'ldirish shart emas. Agar jo'natilayotgan datagramma javobni anglatmasa, jo'natuvchining manzili o'rniga nollar qo'yilishi mumkin. Siz nazorat summasini hisoblashni ham rad qilishingiz mumkin, ammo shuni ta'kidlash kerakki, IP protokoli ma'lumotlar maydoniga e'tibor bermasdan, nazorat summasini faqat IP-paketning sarlavhasi uchun hisoblab chiqadi.
Sarlavhadagi portlar UDP ni ilovalardan xabarlarni yig'ish va protokol qatlamiga yuborish imkonini beruvchi multipleksor sifatida belgilaydi. Bunday holda, dastur ma'lum bir portdan foydalanadi. Tarmoq orqali muloqot qiladigan ilovalar turli portlardan foydalanishi mumkin, bu paket sarlavhasida aks ettirilgan. Jami 216 xil portni aniqlash mumkin. Birinchi 256 portlar "ma'lum xizmatlar" deb ataladigan narsalarga tayinlangan, ular, masalan, DNS xizmatiga tayinlangan UDP 53 portini o'z ichiga oladi.
Maydon Uzunlik xabarning umumiy uzunligini aniqlaydi. Maydon Tekshirish summasi ma'lumotlar yaxlitligini nazorat qilish uchun xizmat qiladi. UDP dan foydalanadigan dastur Tekshirish summasi va Uzunlik maydonlarini tahlil qilish orqali ma'lumotlar yaxlitligi haqida o'zi g'amxo'rlik qilishi kerak. Bundan tashqari, UDP orqali ma'lumot almashishda, dastur dasturining o'zi ma'lumotlarni qabul qiluvchiga etkazib berishni nazorat qilish haqida g'amxo'rlik qilishi kerak. Bu odatda ilovalar o'rtasida yetkazib berish tasdiqnomalarini almashish orqali amalga oshiriladi.
UDP-ga asoslangan eng mashhur xizmatlar BIND domen nomlari xizmati va NFS taqsimlangan fayl tizimidir. Traceroute misoliga qaytsak, ushbu dastur UDP transportidan ham foydalanadi. Aslida, bu tarmoqqa yuboriladigan UDP xabaridir, lekin shu bilan birga xizmat ko'rsatmaydigan port ishlatiladi, shuning uchun ICMP paketi yaratiladi, bu paket oxirida qabul qiluvchi mashinada xizmat yo'qligini aniqlaydi. belgilangan mashinaga yetib boradi.
