Мусахон Исаков Дилобар Рўзиева

Саноат тармоғининг ялпи қўшилган қиймати таркиби 
13-жадвал 
Млрд.сўм 
Физик ҳажм 
индекси, % 
да 
2017 й. 
2018 й. 
 
Саноат
59 570,4 
95 083,9 
110,6 
шу жумладан: 
тоғ-кон 
саноати 
ва 
очиқ 12 052,0 
24 634,0 
128,2 

---

69 
конларни ишлаш
ишлаб 
чиқарадиган 
(қайта 
ишлаш) саноати
42 243,5 
63 532,8 
106,4 
саноатнинг бошқа тармоқлари
5 274,9 
6 917,1 
104,7 
Саноат тармоғининг ялпи қўшилган қиймати таркиби (жамига нисбатан 
% да)
6-чизма 
2018 йил якунлари бўйича, ишлаб чиқарадиган (қайта ишлаш) саноати 
қўшилган қиймати таркибида энг катта улуш металлургия ва металлни қайта 
ишлаш саноатига (машина ва ускуналардан ташқари) тўғри келди ва 24,5 % 
ни ташкил этди. Озиқ-овқат маҳсулотлари, ичимликлар ва тамаки 
маҳсулотларини ишлаб чиқаришнинг улуши 17,0 %, тўқимачилик 
маҳсулотлари, кийим, тери ва унга тегишли маҳсулотлар ишлаб чиқариш – 
16,1 %, резина, пластмасса буюмлар ва бошқа нометалл минерал маҳсулотлар 
ишлаб чиқариш – 11,3 %, кимё маҳсулотлари ишлаб чиқариш – 9,2 %, 
автотранспорт воситалари, трейлерлар, ярим прицеплар ҳамда бошқа 
транспорт ускуналари ишлаб чиқариш – 7,4 %, электр ускуналар ишлаб 
чиқариш – 3,5 % ва ишлаб чиқарадиган (қайта ишлаш) саноатининг бошқа 
маҳсулотларини ишлаб чиқариш – 11,0 % ни ташкил қилди. 

---

70 
Мамлакатимизда ЯИМ таркибида саноат улушининг ортиб бориши 
барқарор иқтисодий ўсишни таъминлашга катта ҳисса қўшади. Чунки, 
мамлакат иқтисодиёти барқарор ўсишининг зарурий шарти саноат қайта 
ишлаб чиқариш тармоқларининг шиддат билан ривожланишидир. Саноат 
сохасининг 
ривожланиши 
эса 
иқтисодиёт 
бошқа 
тармоқларини 
индустриаллаштиришга шарт-шароит яратиб беради ҳамда шунга мувофиқ 
бу тармоқларда меҳнат унумдорлигини оширади.
Мамлакатимизда қишлоқ хўжалигининг ЯИМдаги улуши камайиши 
аввало саноатнинг, кейин эса хизматлар кўрсатиш соҳасининг ЯИМдаги 
улушининг ортиши билан бирга юз берди. Бу эса мамлакатда барқарор 
иқтисодий ўсишни таъминлашда сезиларли таркибий силжишлар амалга 
ошаётганининг яққол исботидир. Россияда 2017 йилда саноатнинг ЯИМдаги 
улуши 2000 йилдаги 37,9% дан 35,3% га тушиши, ЯИМда қишлоқ хўжалиги 
улушининг 6,4% дан 2,9% га тушиши ҳамда хизматлар кўрсатиш соҳаси 
ЯИМдаги улушининг 55,7% дан 55,5% га ошиши кузатилган. Худди шундай 
ЯИМда хизматлар кўрсатиш соҳаси улушининг ошиши тенденцияси Хитойда 
ҳам кузатилишини кўришимиз мумкин, 2017 йилда Хитой ЯИМда хизматлар 
кўрсатиш соҳасининг улуши 2000 йилдаги 39% дан 44,3% га ошиши 
кузатилган. Таҳлил қилинаётган давлатлар орасида Ўзбекистон ЯИМда 
хизматлар кўрсатиш соҳасининг улуши бўйича Россия ва Жанубий Кореядан 
кейин учинчи ўринда туриши мамлакатимизда ушбу соҳага катта эътибор 
берилаётганидан далолат беради ( 3 -расм).

---

71