Murtazayev saidmurodxon saidaloyevich murtazayev saidalo murtazayevich bolalar fakultet terapevtik

 
Tish emalining maxalliy gipoplaziyasi. 
Tish qattiq to`qimalari xastaligining bu turida mineralizatsiya jarayoning buzilishi 
xar xil sabablar oqibatida bir yoki ikkita tish emalida kuzatiladi. Emal maxalliy 
gipoplaziyasi tish follikulasi taraqqiyoti davrida mexanik tarvmasi natijasida tish 
kurtagining infeksiya tushishi oqibatida yallig`lanishi natijasida (surunkali periodontit 
davolanmasligi oqibati) yuzaga kelishi qayd qilingan. 
Sut tishlarda maxalliy emal gipoplaziyasi kamdan-kam xollarda: a) jag`larning 
mexanik travmasi oqibatida sinish chizigi kurtak soxasidan o`tsa; b) jag` suyaklarining 
yiringli yallig`lanishi (osteomiyelit); oqibatida sodir bo`ladi. Doimiy tishlarda maxalliy 
emal gipoplaziyasi tez-tez uchrab turishi amaliyot shifokorlari tomonidan e’tirof etilgan. 
Bunday xolga olib keluvchi sabablardan biri ildiz shakllangan sut tishining (ko`pchilik 
xolda oldingi kurak tishlari) mexanik travma oqibatida ildizning ichkariga koqilishi 
sababli doimiy tish kurtagini shikastlanishidir. Koqilish paytida doimiy tish kurtagini 
sut tishi ildizidan to`sib turuvchi kortikal suyak plastinkasi butunligi buziladi, oqibatda 
doimiy tish kurtagiga shikast yetadi, natijada kurtakning shikastlangan soxasida dog`, 
egatcha yoki chuqurcha paydo bo`ladi. Keyinchalik shu kurtagi shikastlangan doimiy 
tish chiqqanda toj qismi satxida dog`, egatcha yoki chuqurcha mavjudligi kuzatiladi. 
Dog` xar xil o`lchamli, shaklli, kamdan-kam xollarda rangi oq, odatda sarg`ish, 
jigarrang tusda bo`lib, yaltiroqligi bo`lmaydi. Shu soxalarda emal kalinligi o`zgarmagan 
bo`ladi. Chuqurcha, egatchalar soxasida, ularning tubida emal yupqalashgan va 
pigmentlashgan bo`ladi. (17,18 rasm)