Muqobil energiya manbalari

30-rasm. Diodni BA tavsifi.
2. Nochiziqli elementlarining vo`lt-amper tavsifilari.
p-n-o’tishning asosi yarimo’tkazgichli diod hisoblanadi, ular o’zgaruvchan tokni to’g’rilash uchun va boshqa chiziqsiz signallarni o’zgartirish maqsadida ishlatiladi. Diod to’g’ri yo’nalishdagi tokni shunday hollarda o’tkazadi, qachonki tashqi kuchlanish qiymati voltlarda potentsial to’siq (elektronvoltlarda) qiymatidan katta bo’lsa. Germaniyli diod uchun minimal tashqi kuchlanish 0,3 V, kremniyli diod uchun 0,7 V.
Hamma diodlar kichik teskari tok qiymatiga ega. Hona temperaturasida teskari tok kichik bo`lib, germaniyli diodda mikroamper darajasida, kremniyli diodda esa nanoamperlar darajasida bo`ladi: Temperatura ortganda teskari tok ortadi va diod ishi buziladi. Diodning sxemalardagi tuzilishi 30-rasmda berilgan.Bunda p-qismi strelka, n-qismi esa chiziqcha bilan berilgan. To`g’ri tok p qismdan n qismga (strelka bo`yicha) oqadi. n-qism katod, p-qism anod deb ataladi. p-n-o`tishni uchta turi mavjud: o`stirilgan, mahkamlangan, diffuziyali, ular mahsus texnologiyalar asosida tayyorlanadi. Ular qanday texnologiya bilan tayyorlanishidan qat`iy nazar tashqi ta`sirlardan asrash maqsadida korpus ichiga joylashtiriladi. Diodning qanday maqsadlarda ishlatilishiga qarab korpus ko`rinishi turlicha bo`ladi. Agar diod orqali yuqori tok oqadigan bo`lsa korpus kuyishdan saqlashi kerak. Maqsadi bo`yicha yarimo`tkazgichli diodlar to`g’rilagichli, yuqori chastotali, impulg’sli, tayanchli (stalibilitronlar) ga ajraladi.