Muqbil toshotar Chop etilgan

Aqlli olmaxon

Chop etilgan07.02.2016MuallifZiyouz.uz

Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, bir olmaxon bo‘lgan ekan. Qahraton qish kunlaridan birida bir kattakon bo‘ri kelibdi. U uyning eshigini taqillatibdi:

Meni uyingga kirgiz, olmaxon, — debdi.
— Kirgizmayman, — deb javob beribdi olmaxon. Olmaxon hech ko‘nmagandan keyin, bo‘ri yalinishga tushibdi.
— Jon olmaxon, agar o‘zimni kiritishga qo‘rqsang, loaqal oldingi oyog‘imning birini kirgiz, — debdi.
Bo‘ri yalinavergach, olmaxon uni oldingi oyog‘idan birini uyga kiritishga rozi bo‘libdi, lekin shu ondayoq bir chelak suvni o‘choqqa qo‘yib, bitta qop ham tayyorlab qo‘yibdi. Oradan sal o‘tmay, bo‘ri yana g‘ing‘illabdi:
— Faqat bir oyog‘im uyga kirib, ikkinchi oyog‘im tashqarida qolganidan achinib xafa bolyapman, — deb olmaxonni avrabdi. — Ikkinchi oyog‘imni ham kiritaqol, — deb iltimos qilibdi bo‘ri. Olmaxon bo‘rining ikkinchi oyog‘ini kiritibdi. Birozdan keyin bo‘ri tirjayib gapira boshlabdi.
— Olmaxon, — debdi u, — hech bo‘lmasa keyingi oyogimdan bittasini kirgiz. Olmaxon, kirita qol.
Bo‘ri keyingi oyog‘ini kiritishga harakat qilibdi. Olmaxon bo‘rining gapiga laqqa tushib, to‘rtinchi oyog‘ini ham kiritishga rozi bo‘libdi. Lekin bo‘ri oxirgi oyog‘ini uyga kiritayotganda olmaxon qopning og‘zini ochibdi. Bo‘ri qopga kiribdi. Olmaxon shu zahotiyoq qopni bog‘labdi-da, hovlidagi qor ustiga tashlabdi. Keyin o‘choqdagi qaynab turgan suvni olib chiqibdi-da:
— Bo‘rini qaynoq suvda kuydiraman. Boplab adabingni beraman, — deb bo‘rining ustidan quyvoribdi. Nima bo‘pti-yu, bo‘ri qopni teshib chiqibdi. Qopdan, hammayog‘i kuygan, yunglari osilgan, boshidagi yungi batamom to‘kilib, tap-taqir kal bo‘lgan bir ahvolda shataloq urib qochibdi. Shu bilan bo‘ri olmaxon uyiga ikkilamchi kelmaydigan bo‘lib ketibdi. O‘sha olmaxon tirik bo‘lsa, hali ham hayot kechirayotgandir.