Mundarija: kirish I

XULOSA

Xulosa qilib aytganda, birinchi navbatda eksport siyosatlarining qo`llanishi bo’yicha jahon tajribalarini o’rganib chiqib, ulardan eng ma’qulini tanlab olish, O’zbeksiton sharoitiga moslashtirib bizda tatbiq qilish muhim ahamiyatga egadir. Chunki iqtisodiy inqiroz davrida juda ko`p mamlakatlar eksportida yirik qulashlar yuz berdi. Shuning uchun ham eksport diversifikatsiyasi, uning geografiyasining tubdan kengayishi uning tashqi omillarga nisbatan chidamliligini oshiradi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida tashqi iqtisodiy aloqalar mexanizmini tubdan qayta qurish, xorijiy investitsiyalarni mamlakatimiz iqtisodiyotiga jalb etish borasida O’zbekiston Respublikasining xalqaro maydondagi nufuzini yanada mustahkamlash, xorijiy sarmoyador va tadbirkor-ishbilarmonlar bilan iqtisodiy integratsiyaning samaradorligini oshirish uchun erkin iqtisodiy hududlarning tashkil etilishi, transport korridorlarining yaxshilanishi eksportni rag`batlantirish va diversifikatsiyasini kengaytirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Shunday eng yirik eksportiyor mamlakatlardan biri bo’lgan Germaniya eksport salohiyati va uning mexanizmini o’rganib chiqish va O’zbekiston sharoitida qo’llash muhim ahamiyat kasb etadi.
GFR iqtisodiyotining yuksalishi bevosita uning tashqi eksport hajmiga bog’liq. Ekport sohasidagi yo’nalishlarni isloh qilish maqsadida mamlakatda eksportni iqtisodiy jihatdan qo’llab quvvatlash mexanizmi joriy etilgan. Bunday vositaning joriy etilish sabablari ochiq oydindir. U birinchi navbatda xalqaro mehnat taqsimotining o’sishi bilan bog’liq bo’lsa, ikkinchidan eksport ulushining davlat iqtisodiyotining ulushi kattaligi bilan aloqadordir. Eksport hajmining o’sishi va uning davlat tomonidan qo’llab – quvvatlanishi mamlakat foydasini oshiradi.

Germaniya iqtisodiyoti bo’yicha jahonda 5-o’rinni egallab, eksport bo’yicha 3 ta yetakchi mamlakatlar qatoriga kiradi. Eksport doimo nemis iqtisodiyotining asoslaridan birini tashkil etadi va davlatning bir yo’sinda o’sishiga poydevor yaratadi. 2010-yilda davlat iqtisodiyoti yuqori darajadagi o’sishni ko’rsatib, YaIM 3,6%ga oshdi va bu ko’rsatgich Germaniya birlashishidan buyun eng yuqori rekordni aks ettirdi. Mutaxasislarning fikricha, aynan shu eksportni hajmining yuqoriligi sharofati bilan Germaniya YIda birinchi bo’lib inqirozdan chiqishga muyassar bo’ldi. Eksport sohasida ulkan islohotlar tovar sotish bozorida asosan rivojlanayotgan davlatlar tufayli ro’yobga chiqdi. Ularning qatoriga Osiyo regioni va Xitoyni kiritishimiz mumkin. Bundan tashqari, Germaniya arzon ishchi kuchi bo’lgan Markaziy va Sharqiy Yevropa davlatlaridan qilinadigan import detallarini ham oshirdi.

Germaniyaning yuqori darajadagi texnologik, innovatsion va sifatli mahsulotlarni ishlab chiqarishini hisobga oladigan bo’lsa, ularga bo’lgan yuqori talab uning jahon bozoridagi raqobat bardoshligini oshiradi.
Germaniya jahon iqtisodiyoti bilan uzviy bog’liqdir. Davlat iqtisodiyoti ekport bilan chambarchas bog’liq bo’lganligi tufayli , u boshqa mamakatlar bozori bilan bog’liqdir. Globalizatsiya sharofati bilan jahon bozoriga yangi qatnashchilar chiqmoqda.