Mundarija kirish I bob suyuqliklarda reley chizig`ining nozik strukturasi spektrning intensivlik taqsimoti…

KIRISH

Ishning dolzarbligi. Turg`un bo`lmagan sohalarda (termodinamik muvozanatda bo`lmagan sistemalar) tadqiqot olib borish hozirgi zamon fundamental fanining dolzarb muommolaridan biridir. Suyuqliklarning kritik nuqtasi atrofida fazaviy o`tish muommolarini yechish muhim ahamiyatga egadir. Suyuqliklarda universallik sohasi mavjudligi, modda suyuq holati muommosi masalasini ma’lum jihatdan qayta ko`rishni taqoza etadi. Suyuqlikdagi strukturaviy fazoviy o`tishlar mavjudligi muommosi va bu o`zaro ta’sir fazoviy o`tishlar nuqtasi yaqinidagi anamaliyasi xarakteriga ta’siri masalasi hamda sistemalarning kritik xususiyatlarini izohlash universalligi saqlanadimi degan muammo hozircha ochiq qolmoqda. Shuning uchun bu muammolarni yechishda sifat jihatdan zamonaviy tajriba qurilmalarida o’tkaziladigan tadqiqotlar va ko’rsatmalarni talab etadi.

Yorug`likning molekulyar sochilishining lazer spektroskopiyasi usuli bilan kritik holat va maxsus nuqtalar yaqinida eksperimental tadqiqotlar о`tkazish kuchli fluktuasiyali suyuqliklar haqida nazariy va amaliy tassavurlarini hosil qilish uchun fenomenologik (noyob) asos bo‘lib xizmat qiladi. Shu bilan birgalikda bunday tadqiqotlar nazariy bashorat qilish va xulosalami tekshirishni hamda kritik xolati sohasida optik va akustik hodisalarni uchun umumlashtirish imkonini beradi.

Ushbu magistrlik dissertatsiya ishida tadqiq qilingan noelektrolitlaming suv eritmalarida yorug'likning molekulyar sochilishining spektrlari tadqiq etilgan. Unda eritmada Mandelshtam-Brillyuem komponentalari temperatura va konsentratsiyaga bog‘liqligi natijalari qarab chiqilgan. Olingan natijalar eritmaning kritik nuqtasi yaqinida strukturaviy jarayonlaming tahlili muhokama etilgan.