Mundarija Kirish I. Asosiy qism qatlamga suv haydashni loyihalashtirish. Qatlamga suv haydash turlari va tasnifi Qatlamga suv haydashning samaradorligi II. Hisob qismi Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar 2 Kirish

Qatlamga suv haydash samaradorligi
Ko’p hollarda neftni gazga to’yinish bosimidan yuqori bo’lgan qatlam bosimli konlardan olingan 1 tonna yo’ldosh gaz bilan olingan neft 1,4-1,6 m³ xajmni egallaydi. Bu shuni ko’rsatadiki, qatlamdan olingan 1 tonna neft (er yuzida o’lchangani bo’yicha) o’rtacha 1,4-1,6 m³ suv haydash kerak bo’ladi. Fakat shu xoldagina qatlamdan olinayotgan neft va gaz o’rni to’ldiriladi.
Amaliyot shuni ko’rsatadiki, olinayotgan suyuqlik va gaz xajmiga teng miqdorda suv xaydalsada qatlam bosimini o’zgarishsiz ushlab kolishni imkoniyati bo’lmaydi. Bu shundan dalolat beradiki, neft qatlamiga xaydalayotgan suv katta karshilish ta’sirida qatlamni suvli qismga ketadi. CHegara ichki qismidan suv haydashda ham suv maxsuldor bo’lmagan qatlamlarga o’tib ketishi kuzatiladi.
Qatlamga suv haydashda taxminan 15-20 % xaydalayotgan suv yo’kotiladi. SHuni ta’kidlash joizki xar bir tonna kazib olingan neft o’rniga 1,6-2,0 m³ xajmgacha suv xaydalsa, qatlam bosimini ushlab turish mumkin ekan. Agar qatlam bosimini nafakat ushlash balki, ko’tarish kerak bo’ladigan bo’lsa, undan ham ko’prok suv haydash zarur bo’ladi.
22
Hisob qismi




24

Xulosa

Ishchi agent haydash bosimining kattaligi qatlamga suv bostirishning texnik-iqtisodiy samaradorligiga ta‘sir qiladi. Suv haydash amaliyotida bosimni quduqlar ustida 5 dan 16-20 MPa gacha, alohida holatlarda 20-30 va hattoki 40 MPa gacha koʻtarish kuzatilgan. Suv haydash malakasini va maxsus tadqiqotlarni umumlashtirish quyidagilarni ko‗rsatdi: suv haydashning amaldagi tarzlarida qo‗llaniladigan tadbir bilanqatlamning neftga toʻyingan qalinligini kichik qismigina (20-25%) qamrab olinadi; haydashning muayyan bosimlarida o‗tkazuvchan (ko‗p holatlarda yuqori o‗tkazuvchan kollektorlar) suvni qabul qilmaydilar; haydash bosimini vertikal tog‗ bosimidan ko‗targanda qatlamni suv qabul qiladigan oraliqlari ham oshadi (qalinlikni haydash bilan qamrash); qabul qiluvchanlikni haydash bosimidan indikator bog‗liqligi chiziqli emas, shuningdek qabul qiluvchanlikni oshish sur‘ati bosimni oshish sur‘atidan bir muncha yuqori. Bu shuning bilan tushuntiriladi-ki, haydash bosimining ortishi bilan qatlamning yoriqlari ochiladi va ularning oʻtkazuvchanligi oshadi; nonyuton neftlari va tizimlari uchun siljish bosimining chegaraviy gradiyenti yengib oʻtiladi; birinchi ikki omilga qarama-qarshi bo‗lgan indikator chizigʻini egilishga olib keladigan inersion qarshilik yuzaga keladi. Indikator chizigʻida quyidagi ikki bosimni ajratish mumkin: Р'-haydashning birinchi kritik bosimi; u mexanik mustahkamlik boʻyicha eng kuchsiz qatlam oraliqlarida yoriqlarning ochilish yoki paydo boʻlish bosimiga toʻgʻri keladi (uning eng quyi nuqtasi gidrostatik bosim hisoblanadi);