Mundarija: Kirish I. Adabiyotlar tahlili

1.1.Stirolning ishltilish sohalari
Stirol (feniletilen, vinilbenzol, etinil benzol, sinnamen), CH2=CH- C6H5 — aromatik uglevodorod, oʻziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Mol. m. 104,14gr. Suyuqlanish temperaturasi —30,628C°, qaynash temperaturasi 145,2C°, zichligi 906 kg/m³ (20C° da). Metanol, etanol, atseton, efirlar, uglevodorodlar, sirka kislotada eriydi, suvda erimaydi. Oʻzi ham koʻpchilik organik moddalarni yaxshi eritadi. Oʻsimlik smolasi (stiraks)da, natural gaz va boshqa uglevodorod gazlari pirolizi mahsulotlarida, neft maqsulotlarini krekinglash va pirolizlash mahsulotlarida, toshkoʻmir va qoʻngʻir kumir smolalarida, slanets moyida va gʻ.k.da boʻladikimyoviy reaksiyalarga shiddatli kirishadi, polimerlanadi. polistirol, shuningdek, turli sopolimerlar, mas, butadiyenstirol kauchuklar, poliefir smolalar ishlab chiqarish.da qoʻllanadi; stirolning divinilbenzol bilan sopolimerlari ion almashinuvchi smolalar sifatida ishlatiladi.

Stirolning bugʻlari shilliq pardalarga taʼsir etadi, uning havoda ruxsat etiladigan konsentratsiyasi 5 mg/m³. S. sanoatda, asosan, 500—630C° trada suv bugʻi oqimida etilbenzolni katalitik degidrogenlab olinadi.

To‘yinmagan birikmalar hosil boMishi bilan sodir boMadigan degidratatsiya. Ilgari bu usul yordamida tegishli spirtlardan past olefinlar olinar edi, bunda suyuq fazada 100— 160° С sulfat kislota katalizi qollanilgan yoki A1203 katalizatori ishtrokida 350-400° С da gaz fazasidagi jarayon olib borilgan. Kreking va piroliz gazlaridagi S4-fraksiyalardan izobutenni ajratishda yuqoridagi usuldan foydalaniladi. Unda bu usulning bir bosqichi sulfat kislota yoki sulfokationlar katalizida uchlamchi butanolni degidratatsiyalashdan iborat
Bu holatda va degidratatsiya bilan to‘yinmagan moddalar olish usulidan sanoatda ko‘pchilik monomerlar olishda foydalaniladi. Masalan, metilfenilkarbinolni degidratatsiyalab stirol ishlab chiqarish mumkin:
C6H5-CH0H-CH3-+C6H5-CH=CH2+H20