Mundarija kirish bob. Elektron darslik yaratish tizimi

2.3. Elektron darsliklar yaratilishi.
Elektron darsliklarni yaratish muammolari. Elektron darslik kompyuterga moslashtirilgan darslik. Elektron darsliklarning oddiy darsliklardan farq ularda matn va rasmdan tashqari tovush, multiplikatsiyalardan, gipermatndan foydalanib o’quvchidan axborotni tez, oson, qulay, chiroyli shaklda taqdim etish mumkin.
Elektron darslikning quyidagi turlari mavjud:

1. 
   Matn, sodda grafik, gippershiorlardan foydalanib elektron darsliklar yaratish. Bunday darsliklarni WORD matn muxarriri imkoniyatlaridan foydalanib yaratish mumkin.
   
2. 
   Matn, grafika, multimedia vositalari yordamida interaktiv rejim asosida ishlaydigan elektron darsliklar. Bu darslikning ahamiyatli tomoni foydalanuvchi dialog ejimda kompyuterdan foydalanadi. Kerak bo’lsa o’rgangan mavzusi bo’yicha test savollariga javob berib, bilimlarini tekshirishi mumkin. Tovush, multiplikatsiya vositalaridan foydalanib, yangi mavzuni tez va tushunarli tushunib berish mumkin.
   
3. 
   Masofaviy ukitishga moslangan eletron darslik.
   

Bunday darsliklarni Internet tarmog’i orqali o’qish mumkin buladi. Bu darsliklarni
HTML ko’rinishida rasmiylashtiriladi. Bunday darsliklarni yaratishda axborot ko’rinishlarining barcha turlaridan foydalaniladi.
Elektron darsliklarga qo’yiladigan talablar:

1. 
   Barcha foydalanuvchilar uchun muljallangan tushunarli darslik yaratish.
   
2. 
   Darslik ko’rgazmali materiallarga boy bo’lib, bu orqali ko’prok bilim olish.
   
3. 
   Darslikda mustaqil ishlash uchun etarli ma’lumotlar bo’lishi kerak.
   
4. 
   Bilim va o’zlashtirish darajasini tekshirish uchun ma’lumotlar bo’lishi kerak.
   

Xozirgi kunda respublikamizda ham masofadan o’qitish uslubiy materiallari ayrim fanlarni o’qitishda foydalanilmoqda va yaxshi natijalar bermoqda. Elektron kutubxonalar, elektron darsliklar, on-layn darslklar rasmga kirmoqda. Misol sifatida «Zamonaviy informatsion texnologiyalar » elektron darsligi bilan tanishib chiqish mumkin.
Ya’ni Sizga qulay bo’lgan paytda bu kursni o’rganib chiqishingiz mumkin.
Multimedia darslik o’zida ko’pgina ma’lumotlarni mujassamlash bilan birga, bu ma’lumotlarni ekranda namoyish etadi, hamda ovoz yordamida izoxlaydi. Multimedia darslikning xususiyati u voqea va ma’lumotlarni yakkol aks ettiradi. Ya’ni multimedia voqea va ma’lumotlarni xayotiylashtiradi. Bu matn, videotasvir, multiplikatsiya, ovoz va musiqa yordamida amalga oshiriladi.
Internetning ikkita asosiy funktsiyasi bor. Buning birinchisi informatsion funktsiya bulsa, ikkinchisi esa kommunikatsion funktsiyadir.
Internetning informatsion funktsiyasi birinchi navbatda tarmoq foydalanuvchilariga talab etilayotgan axborotlarni tezkorlik bilan etkazib berish bo’lsa, ikkinchidan u axborotlarni keng ommaga, jaxon miqyosidagi nixoyatda tez sur’atda e’lon kilish ( nashr kilish ) imkoniyati mavjudligi bilan ifodalanadi. Internetning yuqori sifatlar bilan rivojlanishi ommaviy axborot faoliyatida va nashrchiligida keng imkoniyatlar ochib berdi. Masalan, internet yordamida N’yu Yorkdagi yoki Frantsiyadagi eng sunggi xabarlarni Toshkentga etkazib berish, gazeta va o’quv darsliklarni tayyorlash, nashr qilish, hamda ularni keng o’quvchilar ommasiga tarqatish, xozirgi mavjud usullardan bir necha un barobar arzon, tez va samaradorliroq bo’ladi.
Internetning kommunikatsion funktsiyasi foydalanuvchilarning masofadan turib o’zaro muloqat qilish imkoniyatini yaratib berilishi bilan ifodalanadi. Bunga misol tariqasida internet elektron pochtasi, internet-telefon va real vaqt oraligidagi bevosita xabar almashish, Chat - konferentsiya yordamida amalga oshirilayotgan muloqatlarni keltirishimiz mumkin . Bundan tashqari internetning kommunikatsion funktsiyasi uning foydalanuvchilariga videomuloqat qilish, videokonferentsiyalar uyushtirish, bir shahardan turib ikkinchi shahar ko’chalarini ( masofadagi Web - kameralar yordamida) tamosha qilish va muzeylarga tashrif buyurish, hamda tabiat manzaralaridan roxatlanish imkoniyatlarini beradi.