Mundarij a kirish bob. Ўзбекистон миллий валюта сўмнинг қадрини ошириш ва барқарорлигини таминлаш

Марказий Банк томонидан ўрнатилган АҚШ доллари, немис маркаси, Россия
рубли, турк лираси ва хитой юанига “валюта коридори”. Бундай режим
самарадорлиги ички иқтисодий барқарорлик холатига ишонч даражаси ва
давлатнинг асосий иқтисодий шароитларда валюта курсининг тезкор
корректировка қобилиятига боғлиқдир.
Конвертирланиш даражасини танлаш. Ўзбекистон хозирги даврда
капитал хисоби бўйича валюта конвертирланиши амалга оширишга таййер
эмас ва ахамиятлича капитал чиқиши ва кириши кўринишидаги
нобарқарорлашиши таъсиридан кочиш максдида капитал хисоби назоратини
амалга ошириши шарт. Маълумки, хусусий капитал харакати узоқ муддатли
таваккал ва фойда хамда реал инвестицион имкониятлардан кўра унинг
фойдалилик юзаси билан рағбатлантирилади. Бундай холларда мамлакатнинг
иқтисодий сиёсати ва макроиқтисодий кўрсаткичлари билан боғлиқ бўлмаган
сабаблар туфайли капиталнинг бирданига оқиб кетишини чакирувчи
чайковчилик элементи устуворликка эга бўлади. Агар резидентларга халқаро
34
капитал бозорига киришга рухсат берилса, кўпгина давлатлар амалиёти
кўрсатишича, бу хусусий секторнинг қарздорлигининг тез ўсиши ва шу
билан кредиторлар олдида давлат иқтисодиётининг уларнинг кайфияти,
мамлакат иқтисодиётига ишончи ва хаддан зиёд нохуш оқибатларга боғлиқ
кучсизланишига олиб келади. Айнан шунинг учун қисқа муддатли капитал
оқими камида ривожланаётган ва ўтиш иқтисодиётига эга давлатлар, айниқса
ривожланиш илк босқичларида назоратга олиниши керак.
Капитал хисобининг тўлиқ либераллашиши бутун иқтисодиётни
либераллаштириш жараёнининг якунловчи босқичи сифатида энг охирида
келиши зарур ва фақатгина қуйидагилардан кейингина:
а) реал сектор ва ташқи савдо операцияларининг либераллаштирилиши;