Mundarij a kirish bob. Ўзбекистон миллий валюта сўмнинг қадрини ошириш ва барқарорлигини таминлаш

вазифаларидан бири капитал эркин харакатини таъминлашни белгилаган
ўзгартириш киритилади. Ямайка валюта системаси (1976-1978йил)га ўтиш
билан ўзгартирилган ХВФ Уставига “эркин ишлатиладиган валюта”
тушунчаси киритилади, яъни халқаро хисоб ва жахон валюта
бозорларидаги операцияларида кенг ишлатиладиган валюта. ХВФ бўларга
СДР валюта сафига кирувчи доллар, марка, иена, фунт стерлинг ва
француз франкини киритади.
АҚШ долларнинг обрўсини ошириш ва хорижий инвесторларни жалб
қилиш мақсадида биринчи бўлиб пул, кредит, валюта, молиявий бозорлар
либераллаштирилишини олиб боришди. 1974 йилдан АҚШ капитал олиб
кетилиши назоратини бекор қилишади ва хаттоки доллар позицияси
ёмонлашган пайтда хам қайта киритишмади. АҚШ ўзларининг савдо
хамкорлари зарари учун хорижий капиталларни жалб қилиш мақсадида фоиз
ставкалар ва доллар курси ўсиши шароитида хам фаол равишда капитал
харакати либерализациясини амалга оширишди.
Буюк Британияда 1939 йил да киритилган валюта чекловлари
босқичма босқич равишда (1958 йил охиридан) асосан 1979 йил охирига
келиб тўлиқ бекор қилинади. Америка рақобатига жавобан 80-йилларда
“катта лондонча сакраш” амалга оширилган эди: хориж капиталини жалб
қилиш мақсадида молиявий бозорни кенг либераллаштириш.
Францияда 1958-1961 йилда франкнинг конвертирланиши
киритилишига карамай ананавий равишда халқаро валюта, кредит, молиявий
операциялар давлат назорати сақланиб колинди. Уларни дерегуляциялашга
харакатлар (1967 йил, 70-йиллар ва айниқса 1978-1980 йил да) ички ва
Халқаро вокеалар кучи туфайли самарасиз бўлади.
28
Валюта конвертирланишига ўтишнинг япон амалиёти ўзининг кучли
асос таййёргарлиги, эхтиёткорлиги ва прагматизми билан ажралиб туради.