Muloqot !!!!!!!!!!!!!

MULOQOT_________________!!!!!!!!!!!!!
Muloqot – odamlar o’rtasida birgalikdagi faoliyat ehtiyojlaridan kelib chiqadigan bog’lanishlar rivojlanishining ko’p qirrali jarayonidir. Muloqot faqat insonlarga xos bo’lgan jarayondir.
Muloqot asosan Verbal va Noverbal muloqotga farqlanadi. Bu muloqot turlari o’z navbatida shaxslararo (inson-inson), shaxsiy – guruhiy (guruh-guruh), ommaviy kommunikatsiya (radio, televideniya, gazeta, jurnallar va hokazo) kabilarni o’z ichiga oladi. Yana pedagogik va psixologik muloqot turlari ham mavjud. Pedagogik muloqot asosan turli ta’lim muassasalarida ta’lim beruvchi pedagog va ta’lim oluvchi o’quvchi o’rtasida bo’ladi. Pedagogik muloqotga Kasbiy-pedagogik muloqot va oilada pedagogik muloqot kabi muloqot turlari ham kiradi.
Pedagogik muloqot – pedagogik ta’sirning ajralmas qismidir, ya’ni ijodiy jarayon hisoblanadi.Bu o’qituvchi va o’quvchining ta’lim – tarbiya jarayonidagi professional muloqoti bo’lib, unda ma’lumot almashinadi va o’quvchilarga o’quv – tarbiyaviy ta’sir o’tkaziladi. Bunda ikki tomonlama muloqot yuzaga kelishining asosi sifatida o’zaro hurmat va ishonch hizmat qiladi. Pedagog o’quvchilar bilan muloqotga kirishish jarayonida ulardan hurmat kutadi. O’quvchilar ham o’qituvchidan hurmat va ishonchni talab etadilar.O’qituvchi kerak paytda o’quvchiga to’laqonli ishonch bildirishi lozim, shundagina o’quvchini o’ziga bo’lgan ishonchi ortadi. O’quvchini o’ziga ishongan holda o’z qobiliyatlarini namoyon qilishida o’qituvchining unga ishonch bildirishi, o’zining pedagogik mahoratidan foydalanib unga ko’rsatmalar berishi, to’gri yo’l ko’rsatishi, o’quvchini fikr va mulohazalarini hurmat qilishi hamda u bilan o’zaro hurmat va ishonch asosida muloqot qilishi muhim ahamiyat kasb etadi. Bularning barchasi pedagogik ta’sirning samarali yo’li bo’lib, tajribali pedagoglar bolaning o’z-o’zini hurmatlashiga asoslangan holda munosabatlarni tashkil etadilar va shu orqali o’zaro munosabatlarni amalga oshiradilar. Bunday munosabatlar esa bolani chinakam yetuk shaxs bo’lib takomil etishida va uni jamiyatda ijtimoiylashuvida muhim ahamiyatga ega.
Psixologik muloqot – insonlarning bir – birlari bilan o’zaro ruhiy aloqaga kirishishidir. Bunda muloqot ijtimoiy-psixologik hodisa sifatida namoyon bo’ladi. Bunday muloqot ijtimoiy turmushning barcha sohalarida ishtirok etib, hamkorlik faoliyatining moddiy, manaviy, emotsional, motivatsion qirralarining ehtiyoji sifatida vujudga keladi. Psixologik muloqot muvaffaqiyatining negizi shaxsning ruhiy dunyosi, ehtiyojlari motivatsiyasi, xarakter xislati, individual – tipologik xususiyati, qobiliyati, e’tiqodi kabi fazilatlar, sifatlar namoyon bo’lishi, rivojlanishi hisoblanadi.
Psixologiya lug’atida muloqot tushunchasiga ikki xil tarif beriladi:
1) Muloqot – hamkorlikdagi faoliyat ehtiyoji bilan taqozolangan aloqa o’rnatish va uni rivojlantirish jarayoni;
2) Muloqot – belgilar tizimi orqali subyektlarning o’zaro ta’sirlashuvi.
Muloqot tashqi ijobiy ta’sirlar, namunalar asosida o’z-o’zini tuzatish, qayta tarbiyalsh, shaxsiy imkoniyatini ro’yobga chiqarish uchun puxta zamin hozirlaydi va komillik sari yetaklaydi.