Muhokama qilinib o‘quv jarayoniga foydalanish uchun tavsiya qilingan

Mehnat  unumdorligi  –  bu  bir  xodim  tomonidan  ish  vaqti  birligi  ichida  ishlab  chiqarilgan 
mahsulotning  mikdori  yoki  mahsulot  birligini  ishlab  chiqarishga  ish  vaqtining  mikdori bilan  о‗lchangan 
jonli mehnat sarfining samaradorligidir.  
Birinchi kо‗rsatkich bir xodimning vaqt birligi ichida ishlab chiqargan mahsulotini aniqlaydi: 
Ishlab chiqarish 
= 
Ishlab chiqarilgan mahsulotning miqdori (Q) 
Ishlangan vaqt (T) 
Ikkinchi kо‗rsatkich mehnat sarfini, ya‘ni mahsulot birligiga sarflangan vaqtni aniqlaydi: 
 
Mehnat sarfi 
=  Ishlangan vaqt (T) 

---

 
119 
Ishlab chiqarilgan mahsulotning miqdori (Q) 
 
Mehnat  unumdorligining  oshishi  mahsulot  ishlab  chiqarishni  kо‗paytirishga,  mahsulot  tannarxini 
pasaytirishga,  ish  kuchiga  ehtiyojni  nisbatan  qisqartirishga,  xodimlar  ish  haqining  о‗sishini  ta‘minlashga 
imkon beradi. Bularning barchasi kichik korxonaning muvaffaqiyatli ishlashi uchun zarurdir. 
Mehnat unumdorligining quyidagi kо‗rsatkichlari mavjud: bir ishchining о‗rtacha yillik ishlab chiqarishi 
(mahsulot hajmini ishlovchilarning о‗rtacha rо‗yxat soniga bо‗lish yо‗li bilan aniqlanadi); bitta ishchiga tо‗g‗ri 
keladigan о‗rtacha yillik ishlab chiqarish (mahsulot hajmini ishchilarning о‗rtacha rо‗yxat soniga bо‗lish yо‗li 
bilan aniqlanadi); bitta ishchiga tо‗g‗ri keladigan о‗rtacha kunlik ishlab chiqarish (bir kunlik mahsulot hajmini 
barcha ishchilar soniga bо‗lish yо‗li bilan aniqlanadi); bitta ishchiga bir soatga tо‗g‗ri keladigan о‗rtacha ishlab 
chiqarish  (bir  soatda  ishlab  chiqarilgan  mahsulot  hajmini  barcha  ishchilar  soniga  bо‗lish  yо‗li  bilan 
aniqlanadi).